Trang chủ - Bệnh xương khớp - Bệnh cột sống - Những nguyên nhân chính gây đau thắt lưng ở phụ nữ
Do sự thay đổi hormone trong thời kỳ mãn kinh nên phụ nữ thường bị loãng xương và gặp vấn đề đau thắt lưng nhiều hơn nam giới. Ngoài các cơn đau lưng do bệnh lý thoái hóa, thoát vị… giống với nam giới, phụ nữ còn có nguy cơ gánh chịu các cơn đau lưng do quá trình mang thai hay bệnh lạc nội mạc tử cung. Và cho dù nguyên nhân cơn đau bắt nguồn từ đâu, bạn cũng không nên chủ quan, xem thường.
Bệnh viêm khớp dạng thấp ở nữ giới chiếm đến 70 -80%. Thoái hóa khớp gối ở nữ chiếm 80%. Tại các khoa xương khớp, số lượng bệnh nhân là phụ nữ luôn chiếm đại đa số.
Những thay đổi nội tiết tố bên trong cơ thể và “thiên chức” làm mẹ khiến cho sức khỏe và sinh lý của người phụ nữ bị ảnh hưởng theo chiều hướng xấu, đặc biệt là xương khớp. Khi bước sang độ tuổi 30, tốc độ của quá trình hủy xương tự nhiên của cơ thể được đẩy nhanh hơn quá trình tăng sinh. Nhanh nhất và vào giai đoạn sau mãn kinh. Trung bình mỗi phụ nữ sẽ mất xương tự nhiên khoảng 1 – 3%, kéo dài từ 5 – 10 năm sau mãn kinh.
Chính vì nguyên nhân này, phụ nữ có tỷ lệ mắc các bệnh xương khớp, đặc biệt là các bệnh lý gây đau thắt lưng khá cao.
Phụ nữ có tỷ lệ bị các bệnh xương khớp và đau thắt lưng nhiều hơn nam giới
Thống kê tại nhiều bệnh viện cho thấy, những cơn đau thắt lưng ở phụ nữ chủ yếu đến từ các bệnh lý sau:
Còn gọi là hội chứng cơ tháp. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây bệnh đau thắt lưng ở phụ nữ, tình trạng nặng có thể gây đau toàn thân. Nguyên nhân có thể xảy ra là do các biến thể trong mối quan hệ giữa cơ và thần kinh ở hông hoặc căng thẳng thường xuyên gây ra sưng trong cơ và đè lên dây thần kinh.
Hội chứng cơ hình lê thường bắt đầu với những biểu hiện như: đau thắt lưng, ngứa ran, hoặc tê mông ở phụ nữ. Đau có thể nặng và lan xuống theo chiều dài của dây thần kinh tọa (gọi là đau thần kinh tọa – sciatica). Cơn đau có thể được kích hoạt khi leo cầu thang, có lực tác động trực tiếp trên cơ hình lê, hoặc ngồi lâu trong xe hơi, xe tải.
Piriformis là cơ hình lê và Sciatic nerve là dây thần kinh tọa
Hay còn gọi là hội chứng khớp cùng chậu do viêm, tổn thương khớp giữa xương cột sống và xương chậu gây ra. Có thể diễn ra ở nhiều khớp hoặc chỉ một khớp, gây ra cơn đau vùng thắt lưng và một số vùng mông xung quanh như mông, lưng dưới, một hoặc cả hai chân.
Các bệnh lý toàn thân ảnh hưởng đến khớp như: bệnh gút, viêm đa khớp dạng thấp, viêm cột sống dính khớp, viêm khớp vẩy nến… cũng là nguyên nhân hội chứng khớp cùng chậu. Viêm cột sống dính khớp thường ảnh hưởng đến khớp cùng chậu và cũng là dấu hiệu góp phần chẩn đoán bệnh này. Triệu chứng đau lưng do rối loạn chức năng cùng chậu ở phụ nữ thường gặp là đau âm ỉ, thỉnh thoảng bùng phát dữ dội.
Viêm cột sống dính khớp thường được xem là căn bệnh của nam giới (do gấp đến 2-3 lần), nhưng, sự thật là phụ nữ vẫn hoàn toàn có thể gặp phải Người ta phát hiện ra những người mắc bệnh này đều có tên một gen là HLA-B27. Các triệu chứng đau do viêm cột sống dính khớp thường diễn ra vào buổi sáng và khi ngồi lâu.
Vì chịu tải lực quá lớn nên theo thời gian, sụn khớp và các đốt sống tại cột sống có xu hướng dễ bị thoái hóa gây ra các cơn đau thắt lưng âm ỉ ở phụ nữ. Bệnh thường gặp ở người trên 50 nhưng đến hiện tại thì độ tuổi mắc bệnh đang dần trẻ hóa, đặc biệt là những phụ nữ đang có bệnh khớp, thừa cân hoặc làm công việc nặng.
Những va đập, chấn thương tại vùng cột sống thắt lưng cũng là nguyên nhân gây đau vùng thắt lưng phổ biến.
Lạc nội mạc tử cung là các tế bào nội mạc “đi lạc” sang chỗ khác ngoài buồng tử cung. Đến các cơ quan khác, các tế bào này sẽ gây tắc, viêm nhiễm và chảy máu. Đặc biệt là các cơn đau lưng (lan đến vùng chậu) và đau bụng dữ dội trong thời kỳ kinh nguyệt, khi quan hệ tình dục và càng ngày càng nặng theo thời gian.
Lạc nội mạc tử cung có thể gây ra các cơn đau lưng và đau bụng dữ dội lan đến xương chậu
Vùng cột sống thắt lưng được cấu tạo gồm các đốt sống được ngăn cách bởi đĩa đệm. Đau vùng thắt lưng ở phụ nữ do thoát vị đĩa đệm xảy ra khi nhân nhầy thoát ra khỏi vị trí ban đầu gây chèn ép rễ thần kinh. Tình trạng này dẫn đến những cơn đau đột ngột hay âm ỉ tại vùng thắt lưng hông lan xuống chân. Phần lớn các trường hợp thoát vị đĩa đệm gây đau thắt vùng lưng ở phụ nữ là do loãng xương, ngồi lâu, còn thoát vị đĩa đệm ở nam giới thường là do khiêng vác nặng, đứng lâu.
Đau thần kinh tọa xảy ra khi dây thần kinh tọa bị chèn ép gây đau thắt lưng hông ở phụ nữ kèm theo triệu chứng tê bì dọc từ hông xuống bàn chân do các bệnh lý như thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống, hẹp đốt sống… ở vùng thắt lưng.
Mỗi vị trí đau thắt lưng bên phải cụ thể hoặc bên trái cụ thể có khả năng “tiền báo” một loại bệnh khác nhau.
Sụn khớp cùng với các đốt sống giúp thắt lưng của phụ nữ cử động dễ dàng khi trẻ . Tuy nhiên, theo thời gian, dưới tác động của tuổi tác, bệnh lý, quá trình sinh nở hay sự thay đổi nội tiết tố, lớp sụn dần bị bào mòn và các đốt sống trở nên“rỗng xốp” và khiến phụ nữ đối mặt với các vấn đề như thoái hóa khớp, thoát vị đĩa đệm, loãng xương cột sống gây đau vùng thắt lưng.
Khi mới đau vùng thắt lưng âm ỉ, phụ nữ có thể “trì hoãn” thăm khám tạm thời bằng cách thay đổi lối sống (nằm nghỉ ngơi, ít vận động mạnh, chườm nóng…) trong vài ngày hay 1-2 tuần. Nhưng khi gặp các triệu chứng đau lưng ở phụ nữ nguy hiểm như: đau dữ dội; đau không di chuyển được; đau nhói từng cơn khó chịu… thì cần tới bệnh viện để cấp cứu ngay. Nếu đau kéo dài trên 1 tuần, kèm theo các dấu hiệu khác (sốt, tiểu đau, vàng da…) cần đi khám tìm nguyên nhân.
Song song đó, phụ nữ ngoài 30 nên chú ý việc chăm sóc sụn khớp và các đốt sống bằng các dưỡng chất thiên nhiên để làm chậm quá trình lão hóa và hạn chế tình trạng đau lưng khi lớn tuổi.
Hiện tượng đau thắt lưng ở phụ nữ mang thai xuất hiện vào những tháng cuối thai kỳ là nỗi ám ảnh với nhiều thai phụ. Theo thống kê, có đến 50 – 80% bà bầu có triệu chứng này. Tùy vào từng người mà mức độ đau có thể khác nhau. Tuy nhiên, biểu hiện thường thấy của chứng đau lưng thai kỳ là: Cơn đau xuất hiện trong thời gian 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ, đau khớp nối giữa xương cùng và xương chậu, cảm giác đau ở thắt lưng, cơn đau nặng hơn về đêm.
Đau thắt lưng ở phụ nữ mang thai có thể đến từ các nguyên nhân:
Trong thời gian mang thai, cơ thể người mẹ sẽ tiết ra một loại hormone tự nhiên nhằm giúp dây chằng ở khớp khung chậu giãn nở, chuẩn bị cho quá trình sinh nở. Hiện tượng này vô tình gây ra biểu hiện đau thắt lưng, mệt mỏi khi mang thai ở phụ nữ nếu như các khớp quá lỏng lẻo.
Bình thường, cơ bụng của chúng ta có vai trò nhiệm vụ hỗ trợ nâng đỡ cột sống. Với bà bầu, sự phát triển của bào thai làm cho các cơ bụng trở nên căng ra và yếu đi khiến cho vùng cơ lưng bị chèn ép, gây đau đớn cho các mẹ bầu, nhất là khi vận động, di chuyển.
Trong thời kỳ mang thai, tử cung ngày càng lớn dần làm cho cột sống thắt lưng của người mẹ buộc phải cong về phía trước nhiều hơn, đoạn ngực và cùng cụt cong ra sau, trọng tâm cơ thể thay đổi. Hơn nữa, để giữ thăng bằng trong lúc di chuyển, bà bầu thường phải ngả người về phía sau, dùng tay nâng đỡ phần lưng khiến lưng chịu áp lực lớn. Tư thế này làm cho cột sống bị cong, dẫn đến tổn thương và đau lưng.
Đau lưng là triệu chứng thường gặp ở phụ nữ mang thai, do sự thay đổi hormone.
Thông thường phối hợp giữa chẩn đoán triệu chứng đau lưng lâm sàng và các phương pháp cận lâm sàng như X-Quang, chụp cộng hưởng từ, đo loãng xương…
X-Quang có thể giúp chẩn đoán sơ bộ về các tổn thương thắt lưng ở phụ nữ
Chữa bệnh đau thắt lưng ở phụ nữ chủ yếu đi vào điều trị các triệu chứng bằng một số loại thuốc cải thiện triệu chứng bệnh nhanh chóng như:
Tuy nhiên, các loại thuốc này nên được kê đơn và theo dõi bởi các chuyên gia xương khớp, chị em phụ nữ không nên tự làm bác sĩ kê toa cho mình để tránh những trường hợp đáng tiếc.
Vì công việc và gia đình phụ nữ thường lơ là việc chăm sóc bản thân. Điều này khiến các cơn đau thắt lưng có thể trở nặng. Hãy dành thời gian nhiều hơn để nghỉ ngơi mỗi ngày. Đồng thời, cần ngủ sớm trước 23h và hạn chế lo nghĩ, căng thẳng vì căng thẳng có thể làm gia tăng xường độ các cơn đau khớp hơn bình thường.
Các thuốc giảm đau, nhất là thuốc chống viêm, khi dùng lâu dễ gây ra tác dụng phụ như loét dạ dày, tăng men gan, thay đổi nội tiết, loãng xương, đục thủy tinh thể… Hơn nữa, các thuốc này chỉ giải quyết triệu chứng mà không hỗ trợ điều trị nguyên nhân (trường hợp thoái hóa, loãng xương). Vì vậy, phần lớn bệnh nhân tìm đến giải pháp từ luyện tập và thảo dược thiên nhiên, giúp chữa đau lưng ngay tại nhà.
Có thể dùng sản phẩm tăng cường tái tạo sụn khớp và xương dưới sụn (các đốt sống) nhằm ổn định cấu trúc cột sống, hỗ trợ giảm đau an toàn từ thiên nhiên như JEX thế hệ mới. JEX thế hệ mới là sản phẩm hàng đầu về chăm sóc khớp hiện nay trên thị trường. Nhờ cơ chế chứa các dưỡng chất ưu việt như Eggshell Membrane, Collagen Type 2 & Collagen Peptide đặc trị, Turmeric Root ( curcumin), Chondroitin Sulfate… cùng nhiều dưỡng chất khác giúp hỗ trợ giảm đau, ngăn ngừa viêm khớp, làm chậm thoái hóa khớp, chăm sóc và bảo vệ sụn khớp và xương dưới sụn chắc khỏe, dẻo dai.
JEX thế hệ mới được bổ sung thêm tinh chất Eggshell Membrane(chiết xuất màng vỏ trứng), Chondroitin Sulfate hỗ trợ bảo vệ xương khớp tốt hơn, toàn diện hơn.
Bên cạnh việc sử dụng thường xuyên 2 viên JEX thế hệ mới mỗi ngày để duy trì xương khớp khỏe mạnh, bạn cũng nên lưu ý tập một số động tác yoga nhẹ nhàng, tốt cho cột sống. Dưới đây, là một số bài tập giúp giãn cơ, thư giãn và hạn chế các cơn đau cột sống do các chuyên gia hướng dẫn.
Để phòng ngừa đau vùng thắt lưng, phụ nữ cần chú ý đến việc giữ cân nặng vừa phải, co duỗi cơ thể hợp lý, thường xuyên. Đồng thời, cần hạn chế áp lực, căng thẳng vì chúng sẽ tạo điều kiện để các cơn đau hình thành và gia tăng tần suất cũng như cường độ của các cơn đau.
Chế độ ăn uống hợp lý: xây dựng chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, ăn nhiều rau xanh, trái cây, thực phẩm chứa nhiều canxi, uống nhiều nước để hỗ trợ cho hệ khớp trong cơ thể không bị sớm suy thoái.
Giữ trọng lượng cơ thể ở mức hợp lý: giúp giảm trọng lượng chèn ép lên các khớp xương từ đó giúp giảm nguy cơ mắc bệnh thoái hóa khớp, thoát vị đĩa đệm.
Vận động khớp nhẹ nhàng: Căng duỗi khớp nhẹ nhàng thường xuyên hoặc tập yoga, các bài tập thể dục mỗi ngày. Các cơ khớp được căng duỗi nhẹ nhàng, đều đặn sẽ giúp cho cơ bắp được tăng cường đồng thời củng cố lực cơ các khớp. Không nên đứng hoặc ngồi quá lâu, luôn giữ tư thế thẳng và xoa bóp vùng cơ quanh thắt lưng nhẹ nhàng. Bên cạnh đó, để phòng tránh bệnh đau thắt lưng ở phụ nữ tái phát, cần nằm trên giường phẳng, chắc, ngủ đủ giấc.
Hạn chế mang vác nặng, làm việc sai tư thế: những người làm việc văn phòng, thợ may, người thường xuyên làm các công việc lao động nặng nên chú ý không làm việc quá sức, dành thời gian nghỉ ngơi, vận động sau 1-2h làm việc để hệ xương khớp được thư giãn và tránh tình trạng co cứng cơ, làm giảm thiểu khả năng mắc bệnh viêm khớp.
Giữ tâm lý ổn định, hạn chế căng thẳng, stress: để không ảnh hưởng tới quá trình vận chuyển hormon, từ đó phòng bệnh đau thắt lưng ở phụ nữ hiệu quả.
Môi trường sống phù hợp: vì môi trường sống ẩm thấp, thời tiết mưa lạnh là nguyên nhân ảnh hưởng đến các khớp, lâu dần sẽ dẫn tới bệnh viêm khớp dạng thấp ở nữ giới.
Đi khám sức khỏe định kỳ: những đối tượng như người già, những người có tiền sử về bệnh xương khớp, những phụ nữ từ độ tuổi 40 trở lên nên đi kiểm tra sức khỏe định kỳ tại các cơ sở y tế chuyên khoa nhằm chủ động phát hiện bệnh sớm, ngay từ giai đoạn đầu và điều trị bệnh hiệu quả.
Đối với phụ nữ mang thai: cần thay đổi thói quen và lối sinh hoạt hàng ngày. Tập đi đứng đúng tư thế, chỉnh sửa tư thế đúng bằng cách hạ mông xuống, kéo thẳng hai vai về phía sau và đứng thẳng, vươn người lên cao.
Không nên cúi xuống đột ngột khiến cột sống bị bẻ cong. Tốt nhất là khi muốn lấy đồ dưới thấp thì nên ngồi xổm xuống, uốn cong đầu gối nhưng vẫn giữ thẳng cột sống lưng thay vì cúi người trực tiếp. Khi ngủ cố gắng nằm nghiêng về một bên, dùng 1 đến 2 chiếc gối để kẹp giữa hai chân hoặc đặt dưới bụng hỗ trợ tốt nhất cho tư thế ngủ, tránh ảnh hưởng đến cột sống lưng.
Phụ nữ mang thai nên thường xuyên tập các bài thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, bơi lội… giúp giảm đau lưng ở phụ nữ mang thai hiệu quả. Massage, trị liệu vùng lưng và toàn thân hay các bài tập thư giãn cho bà bầu nhằm làm cho vùng thắt lưng hông duỗi thẳng, đúng tư thế mà không cần căng cơ quá mức.
Những thông tin, bài viết trên website Jex.com.vn chỉ dành cho mục đích tham khảo, tra cứu thông tin. Không thay thế cho việc chẩn đoán, khám và điều trị y khoa. Do đó JEX không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng mà không có chỉ định của bác sĩ