Trang chủ - Bệnh xương khớp - Viêm khớp - Đau nhức xương khớp ở người trẻ tuổi cần điều trị như thế nào?
Tình trạng đau nhức xương khớp ở người trẻ đang trở thành vấn đề đáng báo động trên toàn cầu bởi tỉ lệ thanh thiếu niên mắc các bệnh xương khớp ngày càng gia tăng. Nguy hiểm hơn, hầu hết người trẻ đều không nghĩ triệu chứng đau nhức xương khớp có thể đến từ bệnh lý mà chỉ là dấu hiệu thông thường sau khi chơi thể thao, đánh máy vi tính hoặc dùng điện thoại quá nhiều… nên đã làm mất cơ hội “vàng” để điều trị bệnh dứt điểm.
Theo dịch vụ Y tế Quốc gia của chính phủ Anh (1): Năm 2018, quốc gia này ghi nhận 15.000 trẻ em và thanh thiếu niên mắc bệnh viêm khớp. Và tại Việt Nam, theo PGS.TS Đặng Hồng Hoa (Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh) cho hay: Bệnh xương khớp nói chung, thoái hoá khớp nói riêng là bệnh tất yếu khi về già. Tuy nhiên hiện nay, bệnh khớp đang có xu hướng trẻ hóa. Thống kê tại Việt Nam cho thấy, có khoảng 30% người trên 35 tuổi bị thoái hóa khớp.
Những số liệu này là hồi chuông cảnh báo về “tình trạng trẻ hóa các bệnh về xương khớp” trên toàn cầu. Việc xem nhẹ các dấu hiệu đau nhức có thể làm mất đi cơ hội “vàng” để chữa trị dứt điểm bệnh lý làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống tinh thần cũng như sức khỏe của người trẻ.
Người trẻ thường lơ là và chủ quan trước những triệu chứng xương khớp
Ở người trẻ, nguy cơ mắc bệnh viêm khớp xảy ra trước khi bước sang tuổi 16 (tức là vẫn đang ở độ tuổi vị thành niên). Vì không có nguyên nhân gây bệnh rõ ràng nên được gọi là viêm khớp tự phát (JIA) và có thể xảy ra ở một hoặc nhiều khớp với biểu hiện sưng, đau, cứng và khó cử động khớp bình thường.
Ngoài viêm khớp tự phát, người trẻ còn cũng có thể bị viêm khớp dạng thấp (RA). Có đến 8/100.000 người trong độ tuổi từ 18 đến 34 bị RA (Số liệu đăng trên WebMD – Trang Web uy tín hàng đầu của Mỹ chuyên cung cấp các thông tin về sức khỏe).
Từ thực trạng trên có thể thấy, bệnh xương khớp không còn là bệnh của người già nữa. Vậy nên, ngay khi nhận thấy cơ thể có biểu hiện đau nhức xương khớp bất thường, cần phải đến bệnh viện thăm khám ngay lập tức bất kể ở lứa tuổi nào…
Khi bị đau mỏi xương khớp, hầu hết các bạn trẻ đều cho đó là dấu hiệu bình thường của việc chơi thể thao quá sức;ngồi làm việc lâu; nằm ngủ hoặc đi lại sai tư thế. Điều này không hoàn toàn sai nhưng chưa đủ bởi đau nhức xương khớp còn tiềm ẩn nhiều bệnh lý vô cùng nguy hiểm mà nếu không chữa trị kịp thời sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe sau này.
Những thói quen sinh hoạt, làm việc và học tập sai cách là nguyên nhân đầu tiên dẫn đến hiện tượng đau mỏi xương khớp, cụ thể:
Tập luyện thể dục thể thao giúp hệ vận động phát triển và cải thiện chiều cao. Tuy nhiên, hoạt động quá mức trong thời gian dài, nhất là trong điều kiện tập luyện không đảm bảo (dụng cụ và địa điểm tập luyện kém chất lượng) sẽ gây áp lực lên xương khớp. Và các vận động viên trẻ tuổi là đối tượng có nguy cơ bị đau nhức xương do vận động quá mức cao nhất.
Tính chất công việc ngồi nhiều, ít vận động khiến cho các khớp mất đi độ linh hoạt, hư hao và tổn thương. Đó là lý do giải thích vì sao dân văn phòng công sở hay gặp tình trạng đau nhức ở khớp gối, khớp cổ, cổ tay, cổ chân, thắt lưng… Những người làm công việc chỉ tập trung vận động ở một số khớp như cổ tay, bàn tay bao gồm thợ cắt tóc, thợ mộc, thợ máy…cũng rất dễ bị đau mỏi xương khớp.
Những người phải làm việc cường độ cao và mang vác khối lượng lớn chủ yếu bằng vai, tay, đầu như công nhân, thợ xây, nông dân … Theo thời gian, xương khớp của người trẻ làm các công việc này sẽ chịu tổn thương do lực tải quá lớn gây ra cảm giác đau nhức.
Thói quen ăn uống không khoa học (ăn thức ăn nhanh, ăn nhiều chất béo, uống nước có ga), lười vận động là những tác nhân khiến tỷ lệ trẻ vị thành niên bị béo phì ngày một gia tăng. Trong khí đó, thừa cân – béo phì là 1 trong những nguyên nhân dẫn đến các bệnh xương khớp, nguy hiểm nhất là thoái hóa khớp gối. Bởi khi trọng lượng cơ thể vượt chuẩn sẽ tạo áp lực và gánh nặng cho xương khớp. Theo nghiên cứu, cứ tăng 0,45kg trọng lượng cơ thể thì khớp gối sẽ phải chịu thêm 1,5kg khi đi và 4,5kg khi chạy.
Béo phì là nguyên nhân khiến người trẻ bị đau xương khớp
Guồng quay cuộc sống vội vã, yêu cầu công việc ngày càng cao tạo áp lực lớn về cả tinh thần lẫn thể chất. Và người trẻ luôn có suy nghĩ là nếu không cố gắng họ sẽ bị bỏ lại phía sau, thế nên cường độ căng thẳng đầu óc gia tăng.
Khi bị căng thẳng quá độ và liên tục sẽ ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất làm giảm tăng tiết chất nhờn khiến cơ khớp bị khô dẫn đến đau nhức khi hoạt động. Hơn nữa, stress cũng kích hoạt phản ứng viêm và căng cứng cơ khớp gây đau mỏi xương khớp, giảm khả năng vận động. Đó là chưa kể khi stress, bạn sẽ bỏ qua đi việc vận động hoặc thư giãn và điều này khiến cho tình trạng đau nhức, mệt mỏi tăng nặng.
Chấn thương trong công việc hoặc tập luyện thể dục thể thao… dù đã chữa khỏi nhưng di chứng vẫn sẽ ở lại với xương khớp mãi về sau. Những lúc thời tiết thay đổi hay mang vác nặng, tại vị trí bị chấn thương sẽ xuất hiện cơn đau nhói rất khó chịu. Mặc dù, đau nhức do di chứng chấn thương thường xảy ra với người lớn tuổi nhưng người trẻ cũng không tránh khỏi.
Người có khớp bị dị dạng bẩm sinh sẽ có nguy cơ bị thoái hóa khớp sớm. Đây là 1 trong những nguyên nhân khiến nhiều người trẻ gặp tình trạng đau nhức xương khớp khi tuổi đời chưa bước qua 30.
Tư thế ngồi cong lưng, lệch vai trong thời gian dài khiến xương khớp bị đau mỏi, hơn nữa cột sống còn bị vẹo. Do vậy, ngay khi còn ngồi trên ghế nhà trường, nhiều bạn trẻ đã phải trải qua tình trạng đau nhức xương khớp như người lớn tuổi.
Hiện tượng đau mỏi xương khớp ở người trẻ còn là triệu chứng của những bệnh xương khớp nguy hiểm sau:
Như đã đề cập đến ở đầu bài viết, trẻ vị thành niên đã có thể bị viêm khớp tự phát (JIA). Bệnh viêm khớp ở người trẻ không có nguyên nhân rõ ràng nhưng khi bắt đầu sẽ có triệu chứng đau, sưng đỏ, nóng…
Người trẻ có thể bị viêm khiếm, thoái hóa khớp
Dạng đặc biệt của viêm khớp tự phát vị thành niên là khi bệnh khởi phát toàn thân sẽ gây phát ban, sốt, mệt mỏi, chán ăn và giảm cân. Một số trường hợp còn có thể bị ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng như lá lách, gan, tim.
Khi bị viêm khớp dạng thấp sẽ có những cục nhỏ và cứng dưới da mọc quanh khớp, nhiều nhất là ở khớp ngón tay. Bên cạnh đó, bệnh lý gây viêm ở bàn tay và bàn chân, thậm chí gây mòn xương nếu không được chữa trị kịp thời. Khi bị viêm khớp dạng thấp, người trẻ sẽ gặp những cơn đau cục bộ “hành hạ” và cản trở vận động.
Bệnh thoái hóa khớp gây đau nhức âm ỉ và mức độ đau gia tăng khi mang vác nặng hoặc thay đổi tư thế đột ngột. Những người trẻ bị chấn thương, dị dạng khớp xương bẩm sinh hoặc mất cân bằng dinh dưỡng là nhóm đối tượng dễ bị thoái hóa khớp nhất.
Ở Việt Nam, bệnh gout cũng đang có xu hướng trẻ hóa (cứ 4 người đến khám xương khớp thì có 1 đến 2 người trong độ tuổi 30 – 40 được chẩn đoán bị gout). Nguyên nhân chính khiến người trẻ bị bệnh lý này là thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh: chế độ ăn uống nhiều đạm, thường xuyên bia rượu và lười vận động. Khi bị gout, người bệnh sẽ phải chịu những cơn đau nhức ê ẩm mỗi khi cử động.
Như vậy, đau nhức xương khớp ở người trẻ do nhiều nguyên nhân khác nhau và không loại trừ nguy cơ bệnh lý nguy hiểm. Vậy nên, ngay khi cơ thể cảm nhận thấy cơn đau nhức ở xương khớp, bạn cần đến bệnh viện thăm khám càng sớm càng tốt bởi nếu được chữa trị đúng thời điểm, khả năng hồi phục của người trẻ rất cao.
Chẩn đoán xác định chính xác nguyên nhân sẽ giúp bác sĩ đưa ra phương pháp chữa trị đau nhức xương khớp cho người trẻ phù hợp, mang lại hiệu quả tốt nhất trong thời gian ngắn nhất. Các phương pháp chẩn đoán bệnh lý xương khớp đang được áp dụng hiện nay bao gồm:
Bằng một số thao tác nắn bóp ở vị trí khớp bị đau và quan sát kích thước cơ bắp và khả năng vận động của người bệnh thông qua việc di chuyển, cúi gập người hay cầm nắm, nâng đỡ vật nặng… Bác sĩ sẽ có những đánh giá cơ bản nhất về tình trạng xương cơ khớp.
Bác sĩ kiểm tra chức năng vận động của cơ khớp
Phim X-quang ghi lại hình ảnh của xương, đầu khớp, khe khớp lớn giúp bác sĩ biết được hình dạng, số lượng và cấu trúc của xương. Thông qua những thay đổi hoặc biểu hiện bất thường, bác sĩ sẽ xác định được vấn đề mà xương khớp của bạn đang gặp phải.
Công nghệ tiên tiến này cho phép bác sĩ thấy được hết mọi ngóc ngách của khớp, kể cả sụn chêm, bao hoạt dịch và dây chằng – Điều mà chụp X-quang không thể làm được. Những hình ảnh chi tiết và sống động từ phim chụp cộng hưởng từ giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác tình trạng, vị trí cũng như mức độ tổn thương của xương khớp.
Dịch khớp đóng vai trò bôi trơn và cung cấp dinh dưỡng cho sụn khớp. Nếu dịch khớp có thay đổi bất thường về đặc tính và màu sắc thì đồng nghĩa với việc bạn đang mắc các vấn đề xương khớp.
Bác sĩ sẽ chọc hút dịch khớp ở vị trí khớp bị đau nhức bằng kim tiêm chuyên dụng rồi mang đi xét nghiệm. Phương pháp chẩn đoán này an toàn, nhẹ nhàng và cho kết quả nhanh chóng.
Dụng cụ chuyên dụng có phần đầu gắn camera nhỏ được đưa vào phần khớp bị đau nhức. Lúc này, toàn bộ hình ảnh trong khớp sẽ hiển thị rõ nét và chi tiết trên 1 màn hình tivi. Hình ảnh nội soi phản ảnh rõ ràng mọi cấu trúc nằm trong khớp giúp bác sĩ khoanh vùng cụ thể vùng khớp tổn thương và mức độ tổn thương một cách chính xác tuyệt đối.
Sau khi đã xác định được nguyên nhân bị đau nhức xương khớp ở người trẻ cụ thể là gì? Bác sĩ sẽ tư vấn giải pháp khắc phục và điều trị phù hợp, tối ưu hiệu quả và thời gian chữa bệnh.
Người trẻ thường không chủ động điều trị vì nghĩ rằng xương khớp có thể tự hồi phục nên việc đến bệnh viện là một điều “xa xỉ”. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo: Đau nhức xương khớp ở người trẻ nếu không chữa trị sớm sẽ dẫn đến những bệnh lý mạn tính khó phục hồi.
Lợi thế của người trẻ so với người lớn tuổi là khả năng phục hồi và tái tạo của sụn, xương dưới sụn rất nhanh, rất mạnh. Vậy nên, chỉ cần áp dụng đúng phương pháp và chữa trị đúng thời điểm, xương khớp của người trẻ hoàn toàn có thể bình phục trở lại như lúc ban đầu.
Vật lý trị liệu là một phương pháp hồi phục chức năng vận động xương khớp hiệu quả. Với những bài tập được thiết kế phù hợp với từng mức độ bệnh lý, vật lý trị liệu giúp tăng sức bền và độ vững chãi cho xương khớp.
Các bài tập vật lý trị liệu gia tăng sức bền cho xương khớp
Kiên trì tập luyện sẽ hỗ trợ người bệnh điều trị viêm khớp, thoái hóa khớp… và ngăn ngừa nguy cơ cứng khớp và teo cơ. Tuy nhiên, bạn nên đến gặp bác sĩ vật lý trị liệu để được hướng dẫn bài tập và cường độ tập thích hợp nhé!
Nếu xương khớp bị tổn thương nghiêm trọng, đau nhức dữ dội hoặc hạn chế cử động, người trẻ cũng cần tiến hành phẫu thuật để điều chỉnh sụn khớp và cắt bỏ xương. Các thủ tục này sẽ giúp điều trị dứt điểm các bệnh lý nguy hiểm về xương khớp, loại bỏ cảm giác đau nhức và đảm bảo chức năng vận động.
Đối với người trẻ tuổi, bác sĩ có thể chỉ định cắt xương hoặc phẫu thuật nội soi. Riêng phẫu thuật thay khớp thì không được khuyến khích áp dụng cho các bạn thanh thiếu niên.
Tùy theo tình trạng bệnh của mỗi người, các bác sĩ trị liệu sẽ áp dụng phương pháp phẫu thuật phù hợp. Với công nghệ y học tân tiến như hiện nay, việc phẫu thuật xương khớp được tiến hành hết sức nhẹ nhàng và nhanh chóng, thế nên các bạn trẻ không phải quá lo lắng nếu được chỉ định làm phẫu thuật nhé!
Sinh hoạt, ăn uống và nghỉ ngơi điều độ là điều kiện cần thiết để hệ xương khớp tự tái tạo và hàn gắn thương tổn. Vậy nên, để phòng tránh nguy cơ đau nhức xương khớp dẫn đến những bệnh lý nghiêm trọng, các bạn trẻ nên chú ý những vấn đề dưới đây:
Những bạn trẻ ở lứa tuổi 16 đôi mươi, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng bao gồm vitamin A, D, C, B… protein, chất đạm và các khoáng chất thiết yếu như magie, canxi, photpho… là nền tảng để phát triển hệ cơ xương khớp cũng như hoàn thiện thể chất. Cùng với đó, người trẻ tuổi nên chú ý hạn chế ăn thức ăn nhanh, đồ ăn nhiều dầu mỡ và thức uống chứa chất kích thích sẽ giúp để tránh nguy cơ béo phì và lão hóa xương khớp sớm.
Làm việc quá sức, stress, mệt mỏi… là những yếu tố khiến sức khỏe xương khớp của người trẻ bị suy giảm. Vậy nên, ngay khi còn trẻ – Các bạn hãy tập cho mình thói quen nghỉ ngơi điều độ: Ngủ đủ giấc (khoảng 7 – 8 tiếng 1 ngày); cân bằng tâm trạng bằng cách đọc sách, tập yoga, nghe nhạc để giải tỏa căng thẳng.
Nghỉ ngơi điều độ tránh căng thẳng sẽ giảm nguy cơ đau nhức xương khớp
Tập luyện thể dục thể thao giúp nâng cao sức khỏe và tăng cường độ vững chắc cho xương khớp. Thế nhưng, mỗi ngày chỉ nên tập luyện từ 30 – 60 phút (tùy thể chất mỗi người) bởi vì tập luyện quá sức sẽ gia tăng nguy cơ đau nhức xương khớp. Bạn trẻ nào đang có cường độ tập luyện cao (từ 2 tiếng trở lên tại phòng gym, trên sân tập…) nên điều chỉnh lại lịch tập càng sớm càng tốt.
Sản phẩm hỗ trợ giảm đau xương khớp hiệu quả và an toàn cho người dùng
Thay vào đó, những người trẻ (đủ 18 tuổi trở lên) có thể sử dụng sản phẩm chăm sóc xương khớp có nguồn gốc từ thiên nhiên, an toàn cho người dùng như JEX thế hệ mới. Sản phẩm ra đời dựa trên việc ứng dụng thành tựu của ngành sinh học phân tử với sự kết hợp của nhiều tinh chất quý thiên nhiên như Eggshell Membrane, Collagen Type 2 không biến tính, Collagen Peptide thủy phân, Turmeric Root, Chondroitin Sulfate… có tác dụng hỗ trợ ngăn ngừa phản ứng viêm, hỗ trợ giảm đau nhức xương khớp từ cơ chế bệnh sinh.
Không chỉ hỗ trợ giảm đau nhức, các dưỡng chất này còn thúc đẩy tái tạo sụn khớp, tăng chất lượng dịch khớp, hỗ trợ điều trị và phòng ngừa hiệu quả các bệnh lý xương khớp, đặc biệt là thoái hóa khớp. Vì vậy, chủ động bổ sung JEX thế hệ mới từ sớm sẽ giúp người trẻ nâng cao sức khỏe xương khớp, đảm bảo chức năng vận động của cơ thể, làm chủ cuộc sống của chính bản thân mình.
Thiết nghĩ, trước tình trạng đau nhức xương khớp ở người trẻ ngày một gia tăng, những kiến thức về sức khỏe xương khớp, cách phòng tránh và điều trị đau nhức xương khớp cho người trẻ như bài viết trên thật sự cần thiết đối với công chúng. Và chuyên gia JEX thế hệ mới sẽ tiếp tục cung cấp thêm nhiều bài viết về chủ đề này, thế nên các bạn hãy dành thời gian theo dõi nhé!
Nguồn tham khảo
(1) https://www.peartreemedicalcentre.nhs.uk/conditions/arthritis/
(2) https://www.webmd.com/rheumatoid-arthritis/young-adults-ra
Những thông tin, bài viết trên website Jex.com.vn chỉ dành cho mục đích tham khảo, tra cứu thông tin. Không thay thế cho việc chẩn đoán, khám và điều trị y khoa. Do đó JEX không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng mà không có chỉ định của bác sĩ