Đau lưng kiểu viêm: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Đau lưng kiểu viêm là gì?

Đau lưng kiểu viêm (Inflammatory back pain) là tình trạng cấu trúc của cột sống và các khớp liên quan bị ảnh hưởng do viêm. Đau lưng kiểu viêm thường gây ra cơn đau mạn tính và cứng khớp ở cột sống và khớp cùng chậu, diễn ra do viêm cột sống dính khớp và một số bệnh lý khác như viêm cột sống dính trục, viêm cột sống vảy nến, bệnh khớp ruột, viêm khớp tự phát ở thiếu niên, viêm khớp phản ứng. (1)

Dấu hiệu nhận biết đau lưng kiểu viêm

Những dấu hiệu phổ biến của tình trạng đau lưng dạng viêm mà bạn cần lưu ý là:

• Cơn đau cục bộ ở vùng lưng dưới và mông, các cơn đau có thể lan ra cả ngực, vai, đùi, gót chân, mắt cá chân,…
• Cơn đau âm ỉ, xuất hiện chậm và thường kéo dài từ 3 tháng trở lên.
• Cơn đau thường nặng hơn vào ban đêm và sáng sớm.
• Cơn đau có thể được cải thiện khi bạn vận động, tập thể dục, sử dụng thuốc kháng viêm không kê đơn.
• Người bệnh có thể gặp các triệu chứng đi kèm như mệt mỏi, đau bụng, viêm mắt.

Đau lưng kiểu viêm nguyên nhân do đâu?

Đâu là nguyên nhân gây ra tình trạng đau lưng do viêm? Những tình trạng có mối quan hệ mật thiết với đau lưng dạng viêm là:

• Viêm cột sống dính khớp (Ankylosing spondylitis): Đây là bệnh lý tự miễn gây viêm hệ thống mạn tính và là nguyên nhân hàng đầu gây đau lưng dạng viêm. Tình trạng này có thể dẫn đến tổn thương ở điểm bám gân, khớp cùng chậu và cột sống gây biến chứng dính khớp.

Viêm cột sống dính khớp là tình trạng liên quan mật thiết đến đau lưng kiểu viêm

• Viêm khớp cột sống không tổn thương X-quang (Non-radiographic axial spondyloarthritis): Đây là một tình trạng viêm mãn tính, đặc biệt là ở cột sống và khớp nối cột sống dưới với xương chậu, nhưng không liên quan đến tình trạng dính chặt của khớp cột sống.
• Bệnh khớp ruột (Enteropathic arthropathy): Đây là tình trạng viêm khớp có liên quan đến các bệnh lý viêm ruột như bệnh Crohn, viêm loét đại tràng. Triệu chứng chính của bệnh lý này là các đơn đau bụng đi kèm với đau cột sống.
• Viêm cột sống vảy nến (Psoriatic spondylitis): Bệnh lý tự miễn này thuộc nhóm bệnh lý khớp cột sống huyết thanh âm tính, có thể gây đau khớp, cứng khớp ở vùng lưng dưới.
• Viêm khớp phản ứng (Reactive arthritis): Tình trạng nhiễm trùng ở các bộ phận khác của cơ thể và có thể dẫn đến các phản ứng sưng và đau ở khớp lưng dưới.

Cách phân biệt đau lưng do viêm và đau lưng cơ học

Đau lưng dạng viêm là tình trạng đau mãn tính thường kéo dài hơn 3 tháng, liên quan đến tình trạng viêm cột sống dính khớp hoặc một số bệnh lý viêm khớp khác. Trong khi đó, đau lưng cơ học thường là các cơn đau cấp tính có thể kéo dài trong 4 – 6 tuần và có nguy cơ tái phát, thường diễn ra do chấn thương hoặc hoạt động quá mức làm tổn thương các khớp, xương và mô mềm quanh khớp. (2)

Điểm khác biệt giữa đau lưng kiểu viêm và đau lưng cơ học là:

Đau lưng kiểu viêm có nguy hiểm không?

Đau lưng kiểu viêm sẽ gây ra những cơn đau âm ỉ và kéo dài, khiến người bệnh cảm thấy khó chịu và ảnh hưởng đến khả năng vận động, cản trở sinh hoạt bình thường. Tình trạng này còn gây ra bởi nhiều bệnh lý về xương khớp nên nếu không được điều trị đúng cách có thể làm tăng mức độ tổn thương và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.

Biến chứng đau lưng kiểu viêm thường gặp

Những biến chứng thường gặp của tình trạng đau lưng dạng viêm nếu không được điều trị kịp thời là:

1. Dính đốt sống

Hiện tượng viêm ở khớp sẽ thúc đẩy sự hình thành các xương mới, khiến khoảng cách giữa các đốt sống bị thu hẹp và theo thời gian các khớp sẽ dính vào nhau. Tình trạng này gây cứng cột sống và làm mất đi sự linh hoạt của khớp, khiến người bệnh luôn ở trong tư thế gập người.

2. Ảnh hưởng tới khả năng vận động

Đau lưng kiểu viêm gây khó khăn cho người bệnh trong việc đi lại và thực hiện các hoạt động hàng ngày. Điều này có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và dẫn đến các vấn đề như cản trở hoạt động sinh hoạt hàng ngày, giảm năng suất làm việc, ảnh hưởng đến mối quan hệ gia đình và xã hội của người bệnh.

Đau lưng kiểu viêm có thể ảnh hưởng đến khả năng vận động của người bệnh

3. Suy hô hấp

Các biến dạng ở khớp do viêm trong thời gian dài có thể gây biến dạng cột sống, khiến lưng bị gù và kéo xương sườn tiếp xúc với xương cánh chậu. Hiện tượng này có thể hạn chế sự giãn nở của lồng ngực, ảnh hưởng đến hoạt động của phổi và có thể dẫn đến suy hô hấp.

4. Viêm màng bồ đào

Đây là một trong những tổn thương liên quan đến tình trạng viêm cột sống dính khớp. Người bệnh có thể gặp các triệu chứng như đau mắt, nhìn mờ, nhạy cảm với ánh sáng.

5. Nứt gãy, xẹp đốt sống

Những tổn thương viêm mạn tính ở khớp có thể gây tổn thương và làm cho xương mỏng hơn. Bên cạnh đó, các đốt sống cũng có thể rút ngắn khoảng cách và làm tăng nguy cơ nứt, gãy khi người bệnh thực hiện động tác cúi người.

Gãy đốt sống còn dẫn đến tổn thương tủy sống và chèn rễ thần kinh, gây tê yếu ở chân, rối loạn chức năng ruột, hội chứng chùm đuôi ngựa (Cauda equina syndrome), thậm chí dẫn đến tàn phế.

6. Suy giảm chức năng tim mạch

Đau khớp do viêm cũng ảnh hưởng tiêu cực với động mạch chủ, làm biến dạng van động mạch chủ ở tim, tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch.

Khi nào người bệnh cần đến gặp bác sĩ?

Nếu phát hiện tình trạng đau lưng diễn ra dai dẳng và không có dấu hiệu thuyên giảm, người bệnh cần tiến hành thăm khám sớm. Những trường hợp cần đến gặp bác sĩ sớm là:

• Cơn đau không giảm dù đã sử dụng thuốc giảm đau.
• Người bệnh thấy khó khăn khi đứng lên, ngồi xuống hoặc lúc đi lại.
• Cảm thấy tê, ngứa ran lan đến cả vùng mông hoặc chân.
• Cơn đau đi kèm với suy giảm chức năng ở ruột, bàng quang.
• Người bệnh có dấu hiệu sốt kèm với các cơn đau.

Chẩn đoán đau lưng do viêm

Khi tiến hành thăm khám đau lưng kiểu viêm, một số thủ thuật xét nghiệm có thể được thực hiện để hỗ trợ quá trình chẩn đoán như:

• Kiểm tra biểu hiện lâm sàng: Thăm hỏi triệu chứng và tiền sử bệnh lý của bệnh nhân và người thân trong gia đình.
• Chẩn đoán hình ảnh: Chụp X-quang là phương pháp được áp dụng phổ biến giúp bác sĩ nhận biết những tổn thương ở cột sống như xơ hóa dây chằng, canxi hóa đĩa đệm, tổn thương đốt sống,… Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể yêu cầu người bệnh chụp MRI để xác định các tín hiệu viêm ở cột sống và khớp cùng chậu nhằm phát hiện các bệnh lý như viêm cột sống dính khớp.
• Xét nghiệm máu: Bác sĩ tiến hành lấy mẫu máu để thực hiện các xét nghiệm như tìm kháng nguyên hòa hợp mô HLA-B27, tổng phân tích tế bào máu (CBC), đo tốc độ máu lắng, tìm protein phản ứng C (xét nghiệm CRP),…

Xét nghiệm máu là một trong các phương pháp giúp chẩn đoán nguyên nhân gây đau lưng kiểu viêm

Cách điều trị đau lưng kiểu viêm

Tùy theo nguyên nhân bệnh lý dẫn đến đau lưng kiểu viêm mà bác sĩ sẽ đưa ra những phương pháp điều trị phù hợp. Một số phương pháp phổ biến có thể áp dụng trong điều trị là:

• Điều trị nội khoa: Bác sĩ sẽ tiến hành kê đơn các loại thuốc kháng viêm, giảm đau theo tình trạng của bệnh nhân. Việc sử dụng thuốc cần tuân theo chỉ định của bác sĩ để hạn chế tác dụng phụ và kịp thời đưa ra phương pháp điều trị thay thế khi không mang lại hiệu quả.
• Vật lý trị liệu phục hồi chức năng: Đây là một trong những phương pháp điều trị hiệu quả có thể hỗ trợ ngăn ngừa các tình trạng dính khớp, tăng cường sự linh hoạt của khớp để cải thiện khả năng vận động và giảm đau nhức cho người bệnh.
• Phẫu thuật: Khi các phương pháp điều trị nội khoa không đem lại hiệu quả hoặc người bệnh bị tổn thương nghiêm trọng ở cấu trúc cột sống, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện các phẫu thuật chỉnh hình cột sống.
• Biện pháp hỗ trợ: Người bệnh có thể áp dụng một số phương pháp hỗ trợ giảm đau tại nhà như chườm nóng, chườm lạnh, xoa bóp, châm cứu, massage,…

Vật lý trị liệu là phương pháp có thể được áp dụng trong cải thiện đau lưng kiểu viêm

Xem chi tiết: 16 cách chữa đau lưng tại nhà, giúp giảm đau lưng hiệu quả bất ngờ

Cách phòng ngừa đau lưng do viêm

Việc điều trị đau lưng kiểu viêm chỉ có tác dụng ngăn chặn sự tiến triển của bệnh chứ không thể điều trị dứt điểm, đặc biệt là trong trường hợp bệnh đã trở nên nghiêm trọng. Do đó, bạn cần chủ động thực hiện các phương pháp dưới đây để phòng ngừa và hỗ trợ kiểm soát tình trạng đau lưng.

1. Hoạt động thể chất thường xuyên

Việc vận động đều đặn có thể hỗ trợ tăng sự linh hoạt của các khớp và tăng sức mạnh cho các cơ quanh khớp, hỗ trợ cải thiện và phòng ngừa các cơn đau do viêm. Một số bài tập mà bạn có thể áp dụng là đi bộ, đạp xe, bơi lội, thể dục nhịp điệu, bài tập giãn cơ hoặc các tư thế yoga. Bạn nên luyện tập với cường độ thấp và tăng dần mức độ của bài tập để hạn chế các chấn thương và có thể luyện tập với sự giúp đỡ của chuyên gia.

2. Thực hiện các bài tập cho cột sống

Bạn có thể thực hiện một số bài tập sau đây để hỗ trợ bảo vệ sức khỏe cột sống và phòng ngừa đau lưng:

• Bài tập 1: Đứng thẳng với hai chân rộng bằng vai, hai tay để úp vào cơ thể ngang lưng. Từ từ ưỡn lưng xa nhất về phía sau đồng thời giữ thẳng đầu gối, giữ tư thế trong 3 – 5 giây, lặp lại động tác 5 lần.
• Bài tập 2: Nằm sấp, duỗi thẳng chân, hai bàn tay úp xuống sàn ngang tầm ngực. Dồn lực vào tay và đẩy phần thân trên lên cao trong khi mông và chân vẫn nằm trên sàn. Thực hiện động tác 10 lần.
• Bài tập 3: Nằm ngửa, gập đầu gối và giữ cho hai bàn chân áp xuống sàn. Nhấc đầu và vai lên khỏi sàn, hai bàn tay hướng về đầu gối. Giữ tư thế trong 10 giây rồi trở về tư thế ban đầu, lặp lại động tác 5 lần.

3. Bổ sung dưỡng chất cho xương khớp

Một trong những phương pháp hỗ trợ cải thiện đau lưng kiểu viêm hiệu quả là bổ sung các dưỡng chất từ thiên nhiên chuyên biệt. Viên uống JEX thế hệ mới chứa tinh chất Turmeric Root (Curcumin), Chondroitin Sulfate, Eggshell Membrane (tinh chất từ màng vỏ trứng), Soy Lecithin Powder đã được các nhà khoa học nghiên cứu có tác dụng ức chế quá trình sản xuất các yếu tố gây viêm như TNF-α, Interleukin 1, Interleukin 6, Interferon gamma,… Việc bổ sung các dưỡng chất trên có thể hỗ trợ cải thiện đau nhức, viêm ở khớp.

Viên uống JEX còn chứa Collagen Type 2 không biến tính có thể giữ nguyên cấu trúc và đặc tính sinh học giúp điều hòa miễn dịch bảo vệ sụn khớp, bảo vệ màng hoạt dịch và tăng cường sản xuất các chất kháng viêm. Thành phần Collagen Peptide thủy phân có thể tổng hợp Collagen Type 2 và Aggrecan để hỗ trợ tái tạo sụn khớp và xương dưới sụn.

Sử dụng ngay viên uống JEX 2 lần/ngày vào sáng và tối, để hỗ trợ nuôi dưỡng, tái tạo sụn khớp và hạn chế các phản ứng viêm, hỗ trợ giảm đau và làm chậm tiến triển của tình trạng đau lưng dạng viêm.

Hỗ trợ hạn chế phản ứng viêm với các dưỡng chất từ thiên nhiên trong viên uống JEX

4. Hạn chế bưng bê vật nặng

Việc bê vật nặng có thể làm tăng tổn thương đối với khớp nên bạn cần hạn chế hoạt động nhấc các vật quá nặng trong một lần. Nếu cần phải bê vật có khối lượng lớn, hãy tránh tư thế khom lưng để nhấc vật. Thay vào đó, bạn nên ngồi xuống để nhấc vật từ từ và hãy sử dụng sức mạnh của đầu gối.

5. Giữ tư thế ngồi, vận động phù hợp

Bạn có thể bảo vệ cột sống bằng cách duy trì các tư thế chuẩn để hạn chế áp lực lên cột sống như:

• Tư thế đứng: Đứng thẳng lưng, ngẩng cao đầu và hóp bụng. Bạn có thể tựa 1 chân lên bục hoặc ghế thấp nếu phải đứng quá lâu để giảm căng thẳng lên đốt sống lưng. Hãy thường xuyên di chuyển xung quanh để cột sống được thư giãn.
• Tư thế ngồi: Ngồi thẳng lưng, giữ hai đùi song song và để cho phần đầu gối hơn phần hông để hỗ trợ cột sống thư giãn.
• Tư thế nằm: Chọn gối có độ cao vừa phải để giữ cho đầu và thân bằng nhau, kê một chiếc gối vào dưới đầu gối và thắt lưng để giữ cột sống thoải mái khi nằm.

6. Tránh ngồi quá lâu

Nếu phải ngồi làm việc, học tập trong thời gian dài, cứ sau 1 tiếng bạn nên đứng lên đi lại 1 – 2 phút để cho cơ thể được vận động và giảm áp lực lên cột sống. Duy trì tư thế đúng khi ngồi để hạn chế nguy cơ đau lưng.

7. Lựa chọn đệm phù hợp

Bạn cần lựa chọn đệm với độ đàn hồi vừa phải, hỗ trợ lưng được duỗi thẳng khi nằm. Tránh nằm đệm quá cứng gây khó chịu khi ngủ hoặc đệm quá mềm khiến lưng bị cong khi nằm. Hiện nay, trên thị trường có nhiều sản phẩm đệm và gối nằm hỗ trợ cột sống mà bạn có thể tham khảo.

Lựa chọn đệm phù hợp để bảo vệ cột sống

8. Phòng tránh té ngã, chấn thương

Bạn nên cẩn thận khi tham gia vào các hoạt động vận động cường độ cao gây áp lực lên cột sống, sử dụng đầy đủ các dụng cụ bảo hộ xương khớp. Nếu bị té ngã, tai nạn, hãy đến ngay cơ sở y tế để kiểm tra kịp thời.

Bài liên quan: Đau thắt lưng: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

Đau lưng kiểu viêm liên quan mật thiết với tình trạng viêm cột sống dính khớp và các bệnh lý viêm khớp khác. Nếu phát hiện tình trạng đau nhức ở lưng kéo dài, hãy đến gặp bác sĩ từ sớm để được kiểm tra và phát hiện sớm nguyên nhân gây bệnh. Bổ sung ngay các dưỡng chất từ thiên nhiên và thực hiện các thói quen bảo vệ cột sống để hạn chế nguy cơ đau lưng và phòng ngừa các bệnh lý về xương khớp.