Khớp và sụn khớp

Cơ thể con người là một cấu trúc phức tạp, với hơn 200 xương khác nhau được kết hợp để tạo thành một hệ thống xương khung chắc chắn. Sự liên kết giữa các xương chủ yếu được thực hiện thông qua các khớp, những cầu nối quan trọng cho sự linh hoạt và chuyển động của cơ thể.

Khớp không chỉ đơn thuần là nơi nối giữa các đầu xương mà còn bao gồm một hệ thống phức tạp các thành phần chính. Một trong những thành phần quan trọng nhất là dây chằng, có tác dụng như những dải băng co giãn. Những dải băng này không chỉ gắn kết các xương với nhau mà còn giữ cho khớp ổn định trong quá trình cơ thể thực hiện các chuyển động phức tạp. Chúng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giảm lực tác động lên khớp và ngăn chặn sự mài mòn không mong muốn.

Cơ bắp cũng đóng một vai trò quan trọng trong cấu trúc và hoạt động của khớp. Chúng là những “động cơ” của khớp, có khả năng co và duỗi để tạo ra chuyển động. Khi cơ bắp co lại, nó tạo ra lực để đưa các đầu xương về gần nhau, làm cho khớp chuyển động. Ngược lại, khi cơ bắp duỗi ra, nó giúp kéo các đầu xương ra xa nhau, tạo ra sự mở rộng và giảm áp lực lên khớp.

Việc duy trì sức khỏe của khớp là một yếu tố quan trọng để đảm bảo sự linh hoạt và thoải mái trong hoạt động hàng ngày. Khi có bất kỳ sự cố hay vấn đề nào xuất hiện trong cấu trúc của khớp, như việc mất dầu khớp, tổn thương dây chằng, hoặc việc cơ bắp không hoạt động đúng cách, có thể dẫn đến các vấn đề khớp như đau và giảm chức năng.

Do đó, việc hiểu rõ cấu trúc và hoạt động của khớp không chỉ giúp chúng ta duy trì sức khỏe toàn diện mà còn là chìa khóa để tìm hiểu và áp dụng các phương pháp điều trị và bảo vệ khớp một cách hiệu quả.

CẤU TẠO KHỚP:

Cấu tạo của khớp thường bao gồm:

–    Dây chằng có tác dụng như những dải băng co giãn gắn kết các xương với nhau trong khi cơ thể chuyển động, giúp khớp được vững chắc.

–    Cơ bắp co duỗi để làm khớp chuyển động.

–    Gân nối xương với cơ để chuyển sức co của cơ vào xương.

–    Sụn là lớp mô bao lấy đầu xương để ngăn các xương tiếp xúc trực tiếp với nhau, giúp khớp vận động dễ dàng.

–    Bao khớp (màng hoạt dịch) là lớp màng bao bọc quanh khớp. Lớp lót trong của bao khớp tiết ra dịch khớp để bôi trơn, giúp khớp hoạt động dễ dàng và cung cấp chất bổ dưỡng cho sụn.

TẦM QUAN TRỌNG CỦA SỤN KHỚP:

Sụn khớp là lớp mô trong suốt, vừa cứng vừa bền dai nhưng lại đàn hồi tốt, được cấu tạo từ hai thành phần chính là tế bào sụn và chất căn bản:

–    Tế bào sụn: không có khả năng sinh sản và tái tạo sau tuổi trưởng thành.

–    Chất căn bản: có thành phần quan trọng bậc nhất là Collagen type 2.

Sụn đóng vai trò như lớp đệm bảo vệ, giúp giảm chấn động và tránh sự cọ xát giữa hai đầu xương khi khớp cử động. Tuy quan trọng như vậy, sụn lại không chứa mạch máu hay dây thần kinh nên không được máu nuôi trực tiếp, chỉ tiếp nhận dinh dưỡng thẩm thấu nhờ tổ chức xương dưới sụn, màng hoạt dịch, dịch khớp. Do vậy, sụn rất dễ bị thoái hóa âm thầm theo thời gian mà không có dấu hiệu nào.

Collagen type ii VÀ SỤN KHỚP:

Collagen Type 2 chiếm đến 90% các sợi Collagen có trong chất căn bản của sụn khớp.

Quá trình lão hóa dẫn đến mạng lưới các sợi Collagen ngày càng cứng lại và bị tổn thương. Mức độ tổn thương ngày một nghiêm trọng hơn, tiến triển sâu dần vào trong lớp sụn và lan rộng về diện tích. Bề mặt sụn khớp dần trở nên xù xì. thoái hóa khớp bắt đầu.

Vì vậy, đảm bảo chất lượng và khối lượng của Collagen Type 2 trong sụn khớp là khâu quan trọng để ngăn ngừa và cải thiện bệnh khớp.

Khi khớp bị thoái hóa, mạng lưới Collagen bị tổn thương khiến

cấu trúc sụn khớp mất tính bền vững, dễ biến dạng.

Tuổi thọ con người càng được nâng cao thì tỉ lệ các bệnh xương khớp cũng càng trở nên phổ biến. Tại Mỹ có ơn 1/3 dân số mắc các bệnh về xương khớp,  80% người trên tuổi 55 bị thoái hóa khớp, mỗi năm có khoảng 1 triệu trường hợp nhập viện và 45 triệu lượt khám bệnh. Một con số đáng kinh ngạc.