11 cách trị gai cột sống lưng tại nhà không dùng thuốc hiệu quả

Tổng quan về gai xương cột sống

Gai xương cột sống là sự phát triển dư thừa các phần nhô ra của xương. Dù các gai xương không gây đau đớn nhưng chúng làm thay đổi không gian bên trong nên ảnh hưởng đến các mô và dây thần kinh lân cận, dẫn đến các triệu chứng đau đớn, đặc biệt là khi nằm, tư thế cong cột sống. 

Các gai xương cột sống thường phát triển dọc theo mép của các khớp, nơi các đốt sống gặp nhau hoặc trên các xương của cột sống. Những khối xương này có thể phát triển ở bất kỳ khớp nào của cột sống – ở cổ, lưng giữa hoặc lưng dưới.

Các triệu chứng phổ biến của gai xương cột sống bao gồm:

• Cơn đau lan đến mông hoặc vai
• Đau âm ỉ, đặc biệt là khi đứng lâu, đi lại
• Nóng rát, ngứa ngáy ở bàn tay, bàn chân
• Co thắt cơ, bị chuột rút
• Yếu cơ, tê hoặc khớp lung lay
• Khó duỗi chân tay, đôi khi là khó điều khiển các chi
• Khó kiểm soát bàng quang hoặc ruột

Các cử động liên quan đến cột sống có thể kích hoạt cơn đau lưng do gai xương kích thích thần kinh

Gai xương cột sống thường tạo ra các triệu chứng lan tỏa, tức là đau nhức từ khu vực bị ảnh hưởng lan rộng ra đến các vùng cột sống cổ, ngực hoặc thắt lưng. Cơn đau cũng có thể lan ra tứ chi tùy thuộc vào vị trí của gai.

Hướng dẫn cách trị gai cột sống lưng ngay tại nhà

Gần 40% người lớn tuổi trải qua các triệu chứng gai xương cột sống. Đa số bệnh nhân bị gai xương chèn ép ở mức độ nhẹ hoặc trung bình có thể kiểm soát các triệu chứng mà không cần phẫu thuật. Dưới đây là một số cách chữa trị gai cột sống tại nhà đơn giản:

Điều trị bằng thuốc

Một số loại thuốc như thuốc chống viêm không steroid (NSAID) và thuốc giãn cơ có thể được khuyến nghị dùng tại nhà, nhưng theo chỉ định của bác sĩ và đã được kê đơn sẵn. Bệnh nhân không nên tự ý sử dụng để tránh nguy cơ tác dụng phụ và nên thận trọng khi sử dụng thuốc lâu dài. 

Nghỉ ngơi, thư giãn cột sống

Trong làm việc, dù là tư thế đứng hay ngồi, cột sống vẫn phải chịu một áp lực từ trọng lượng phía trên của cơ thể. Vì vậy, nếu có thể vào buổi trưa giữa ngày, bạn nên sắp xếp cho cột sống lưng được nghỉ ngơi bằng cách nằm ngửa. Đây chính là tư thế tốt giúp cột sống lưng thư giãn hiệu quả.

Đối với những người ngủ nghiêng, hãy thử đặt một chiếc gối giữa hai đầu gối để giữ cho hông được cân bằng. Thử nghiệm với một vài loại gối khác nhau để xem loại nào bạn thấy thoải mái nhất, để có khoảng thời gian nghỉ tuyệt vời cho người bệnh khi trị gai cột sống tại nhà.

Bổ sung dưỡng chất cân bằng sức khỏe cho xương khớp

Gần đây, các nhà khoa học đã phát hiện nguyên nhân gốc rễ của bệnh gai cột sống là do rối loạn hệ miễn dịch của cơ thể. Hệ miễn dịch của cơ thể bị rối loạn, dẫn đến mất đi khả năng nhận biết và phân biệt các kháng nguyên của cơ thể với các tác nhân gây hại bên ngoài. Lúc này, cơ thể tự sinh ra các tự kháng thể tấn công vào các cơ quan trong cơ thể, trong đó có các sụn khớp ở cột sống lưng.

Do đó, cách điều trị gai cột sống hiệu quả chính là tác động đến hệ miễn dịch, hỗ trợ làm chậm thoái hóa khớp và ổn định cấu trúc cột sống, từ đó có thể kiểm soát được tốc độ phát triển của các gai này.

JEX thế hệ mới là sản phẩm được nghiên cứu và sản xuất tại Mỹ, chứa bộ tinh chất quý từ thiên nhiên quý như Eggshell Membrane, Turmeric Root, Chondroitin Sulfate, Collagen Type 2 không biến tính & Collagen Peptide,… có tác dụng bổ sung chất dinh dưỡng cần thiết để bảo vệ và chăm sóc xương khớp toàn diện: 

• Vừa giúp điều hòa miễn dịch, hỗ trợ giảm viêm, giảm đau nhức và làm chậm thoái hóa khớp bằng tác động trúng đích vào quá trình sản sinh…. vô hiệu hóa các yếu tố tiền viêm như TNF-α, interferon gamma, interleukin 1, interleukin 6… bảo vệ màng hoạt dịch và sụn khớp từ gốc.
• Hàm lượng chất dinh dưỡng có trong sản phẩm vừa đủ để kích thích các tế bào sụn sản xuất các chất căn bản nhằm hỗ trợ tái tạo sụn và xương dưới sụn, tăng cường độ dẻo dai cho xương khớp, 

JEX thế hệ mới chứa các tinh chất thiên nhiên quý, giúp hỗ trợ giảm đau, tái tạo sụn khớp, bảo vệ cột sống chắc khỏe.

Chườm nóng, chườm lạnh

Gai cột sống lưng là một tình trạng thoái hóa nên gây đau và cứng khớp, thậm chí có thể trở thành mạn tính đối với một số người. Vì vậy, người bệnh có thể sử dụng kết hợp liệu pháp chườm lạnh và chườm nóng để hỗ trợ giảm đau nhức.

Ví dụ, chườm đá khi cơn đau bùng phát có thể giúp giảm viêm và làm tê liệt cơn đau. Sau đó, sử dụng miếng đệm sưởi ấm hoặc miếng gạc nóng thường xuyên có thể giúp cải thiện lưu lượng máu để thư giãn cơ và khớp, đồng thời thúc đẩy quá trình lành bệnh.

Nếu bạn đang sử dụng túi đá hoặc miếng gạc lạnh, hãy chườm lạnh ở cổ hoặc lưng trong 15-20 phút, với tần suất vài lần trong ngày. Nếu sử dụng nhiệt nóng, chỉ nên dùng ở mức thấp, tức là chườm ấm và cách hai giờ chườm trong 10-15 phút.

Tuy nhiên, hãy đảm bảo sử dụng khăn bọc giữa các túi nước đá hoặc miếng sưởi ấm để làm hàng rào bảo vệ làn da, giảm nguy cơ bị bỏng. 

Điều chỉnh tư thế làm việc

Các triệu chứng của bệnh gai cột sống lưng có thể xuất hiện trong quá trình người bệnh duy trì tư thế ngủ và làm việc sai tư thế trong thời gian dài. Ban đầu có thể nhức mỏi vai gáy hoặc vùng lưng, nếu kéo dài bệnh gai cột sống có thể trầm trọng hơn.

Chính vì vậy, người bệnh nên điều chỉnh lại cơ sở vật chất nơi làm việc cho phù hợp như sử dụng bàn và ghế tương ứng với chiều cao, giữ cột sống thẳng khi ngồi ngồi học tập hoặc làm việc.

Điều chỉnh tư thế làm việc khoa học sẽ giảm đau lưng và nhiều triệu chứng xương khớp khác

Xoa bóp, massage vùng cột sống

Mát-xa lưng hỗ trợ tăng lưu lượng máu, nới lỏng các cơ và mô liên kết, đồng thời tăng cảm giác thư giãn cho cột sống. Mặc dù mát-xa chỉ dùng những tác động nhẹ nhàng, nhưng một số bằng chứng cho thấy rằng mát-xa ở mức độ vừa phải mang lại nhiều lợi ích và là một trong những cách chữa gai cột sống tại nhà.

Xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp

Một chế độ ăn uống cân bằng có thể giúp bạn tránh tăng cân quá mức, góp phần giảm đau lưng. Bạn nên cố gắng ăn càng nhiều thực phẩm giàu chất dinh dưỡng như ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, thịt nạc và rau tươi càng tốt, đồng thời giảm thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhiều chất béo bão hòa, đồ ăn nhiều muối và đường.

Vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu được thực hiện bởi bác sĩ chỉnh hình, bác sĩ nắn xương có thể làm giảm đau lưng liên quan đến gai xương. Các liệu pháp phục hồi chức năng này giúp phục hồi tính linh hoạt và sức mạnh cho cột sống, cải thiện tư thế và giảm chèn ép rễ thần kinh.

Mang giày mềm, thoải mái

Nên chọn một đôi giày vừa vặn không gây kích chân, có đệm, phần vòm hỗ trợ và phần hấp thụ sốc, giúp lưng của bạn không bị đau khi di chuyển. Hoặc bạn cũng có thể chọn một số kiểu giày như giày đế xuồng thấp, giày hấp thụ chấn động, giày thể thao có lớp đệm giày tốt… sẽ góp phần giảm đau do gai cột sống lưng. 

Giữ cân nặng phù hợp

Trọng lượng dư thừa có thể gây thêm áp lực lên cột sống, làm giảm chức năng và chuyển động của cột sống, thậm chí có thể làm thay đổi độ cong để hỗ trợ thêm áp lực và trọng lượng lên cơ thể bạn. Đối với bệnh nhân bị gai cột sống lưng, căn nặng dư thừa có thể làm tăng nguy cơ viêm đau và chấn thương.

Người có cân nặng vượt ngưỡng cũng có thể dẫn đến mệt mỏi và khó thở khi tập thể dục, điều này có thể gây ra các biến chứng nặng hơn do lười vận động. Chính vì vậy, giảm cân và duy trì mức cân nặng hợp lý giúp cải thiện sức khỏe tổng thể, sức khỏe cột sống và giúp cột sống của bạn hoạt động tốt nhất.

Không bưng bê vật nặng, sai tư thế

Nếu cơn đau và viêm do gai xương cột sống gây ra có liên quan đến sự liên kết và chuyển động bất thường ở cột sống, thì việc điều chỉnh thói quen sinh hoạt có thể giúp giảm các triệu chứng.

Sử dụng các kỹ thuật nâng và di chuyển đúng cách, chẳng hạn như ngồi xổm để nâng một vật nặng (không cúi xuống và nâng từ từ). Nhờ sự giúp đỡ nếu đồ vật quá nặng hoặc cồng kềnh.

Thực hiện tư thế đúng giúp tránh được sự chèn ép của gai xương lên các dây thần kinh

Một số lưu ý khi điều trị gai cột sống 

Gai cột sống là bệnh lý mạn tính, các gai xương dù có áp dụng các biện pháp phẫu thuật cắt bỏ, sau một thời gian vẫn có thể phát triển thành cục gai mới. Vì vậy, phương pháp điều trị được nhiều bệnh nhân chọn lựa chính là dùng thuốc giảm đau và điều chỉnh lối sống để “chung sống hòa bình” với bệnh.

Tuy nhiên, mỗi người bệnh cần chủ động theo dõi sức khỏe của mình, thường xuyên thăm khám để kiểm tra gai xương. Nếu có bất kỳ bất thường nào như cơn đau dữ dội, tê hoặc yếu chi, sưng cột sống… người bệnh không nên tư giảm đau, thay vào đó cần cấp cứu tại các cơ sở bệnh y tế gần nhất.

Đau nhiều, đau dữ dội hơn có thể là dấu hiệu của gai cột sống tái phát

Làm thế nào để phòng ngừa bệnh cột sống thắt lưng có gai?

Trong khi nhiều người nghĩ rằng các vấn đề đau lưng do gai cột sống lưng chỉ xảy ra với tuổi già hoặc tai nạn, nhưng thực tế nhiều hoạt động hàng ngày có thể dẫn đến hoặc làm trầm trọng thêm chứng đau lưng. Do đó, để phòng bệnh cột sống thắt lưng, bạn nên thực hiện lối sống khoa học từ các lưu ý sau đây:

• Đứng dậy đi lại thường xuyên nếu đặc thù cộng việc phải ngồi lâu: Mặc dù công việc văn phòng chỉ làm việc với máy tính, giấy tờ nhẹ nhàng, nhưng cũng có thể là nguyên nhân gây đau lưng do hình thành gai xương. Công việc văn phòng khiến nhiều người phải ngồi gần như cả ngày, gây thêm áp lực lên cột sống. Do đó, bạn nên đứng hoặc đi bộ mỗi giờ một lần để có thể giảm bớt áp lực lên cột sống, từ đó giảm đau lưng bằng cách sử dụng tư thế làm việc khoa học.
• Nâng vật nặng đúng cách: Mặc dù công việc ít vận động là lý do phổ biến gây đau lưng dưới, nhưng những công việc thường xuyên nâng vật nặng cũng có thể làm tăng nguy cơ bị đau lưng. Nếu bạn nâng vật nặng, cần nâng đúng cách theo hướng dẫn đã trình bày phía trên để tránh bị đau lưng.
• Tư thế sinh hoạt, vận động mỗi ngày: Các tư thế như vặn người, nhấc hay cúi người, khom lưng và kỳ cọ… đòi hỏi bạn phải căng lưng dưới của mình một cách đáng kể và có nhiều khả năng làm căng quá mức hoặc kích thích các cơ, dây chằng và khớp ở lưng. Hậu quả là có thể khiến các đốt sống bị hạn chế, dẫn đến xuất hiện các gai cột sống.
• Chế độ ăn uống hợp lý: Một chế độ ăn uống hợp lý như ăn thực phẩm ít đường ít muối, bổ sung nhiều rau xanh, các loại củ quả có màu đậm, thêm các loại cá béo (cá hồi, cá trích, cá thu… ), uống đủ 2l nước mỗi ngày và tránh các thức ăn chế biến sẵn… có thể đảm bảo cơ thể bạn nhận được các chất dinh dưỡng và vitamin cần thiết. Nếu một người thừa cân, xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh cũng có thể giúp giảm cân, giảm áp lực và căng thẳng lên các khớp, xương, cơ và dây chằng xung quanh cột sống.
• Bỏ thuốc lá: Sử dụng thuốc lá có liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm cả đau lưng mạn tính. Nghiên cứu phát hiện ra rằng, những người hút thuốc phải đối mặt với tỷ lệ mắc bệnh và nguy cơ đau lưng cao hơn so với những người từng hút thuốc và những người chưa bao giờ hút thuốc. Do vậy, người vốn có nguy cơ bị bệnh xương khớp nên sớm cai thuốc lá.
• Tập thể dục đều đặn: Nhiều người có xu hướng nghỉ ngơi nhiều hơn khi không làm việc hoặc khi bị đau nhức nhiều. Mặc dù nghỉ ngơi là quan trọng, nhưng ít hoạt động trong thời gian dài có thể làm chứng đau lưng trở nên trầm trọng hơn. Tập thể dục thường xuyên có thể cải thiện lưu lượng máu, từ đó giảm sự khó chịu hoặc đau đớn do thoái hóa khớp, được xem là một trong những cách chữa gai cột sống.

Không nên tập luyện quá sức hoặc quá lâu vì có thể gây ra quá nhiều căng thẳng cho cơ lưng và dây chằng

• Ngủ đủ giấc và trang bị phòng ngủ phù hợp: Giấc ngủ đủ giúp phục hồi và cho phép cơ thể tự chữa lành các tổn thương. Trong đó, nệm và gối đóng một vai trò quan trọng trong việc quyết định chất lượng giấc ngủ của bạn mỗi đêm. Nếu nệm của bạn quá cứng hoặc quá mềm có thể gây căng thẳng cho cột sống, làm mất đường cong sinh lý, gây đau lưng vào buổi sáng.

Bài viết liên quan: Phân biệt gai cột sống, thoát vị đĩa đệm và thoái hóa cột sống

Áp dụng các cách chữa gai cột sống tại nhà có thể giúp hỗ trợ giảm đau khi phải sống chung với gai cột sống. Tuy nhiên, khi thấy cơn đau dữ dội và ảnh hưởng đến chất lượng sống, bạn cần được thăm khám để có phác đồ điều trị phù hợp.