Trang chủ - Bệnh xương khớp - Viêm khớp - Bệnh viêm khớp gối ở người già: Dấu hiệu và cách điều trị
Bệnh viêm khớp gối ở người già gây ra những cơn đau kéo dài, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và khả năng vận động của người bệnh. Vậy nên, người cao tuổi cần nhận biết sớm bệnh lý này để có biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả.
Viêm khớp gối ở người già là bệnh lý diễn ra khi sụn khớp ở đầu gối bị bào mòn, tổn thương ở màng hoạt dịch, xương dưới khớp. Viêm khớp gối có thể gây ra các cơn đau nhức khó chịu, thậm chí dẫn đến cứng khớp nếu không được điều trị kịp thời và cản trở việc di chuyển của người bệnh.
Người lớn tuổi nên lưu ý những triệu chứng đặc trưng của viêm khớp gối dưới đây để có biện pháp điều trị kịp thời.
Viêm khớp gối khiến người bệnh cảm thấy đau nhức âm ỉ hoặc đau nhói ở đầu gối, có thể ở một hoặc hai bên gối. Các cơn đau có thể diễn biến nghiêm trọng hơn khi bạn di chuyển nhiều hoặc những lúc thay đổi thời tiết.
Khớp gối tổn thương theo thời gian có thể dẫn đến chèn ép rễ thần kinh, khiến người bệnh bị tê bì, cứng khớp. Tình trạng này diễn ra phổ biến hơn khi người bệnh bất động khớp trong 1 thời gian dài, vào buổi sáng sau khi thức dậy.
Các cơn đau, cứng khớp có thể khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc đi lại, di chuyển, đặc biệt là khi cần đứng lên ngồi xuống, leo cầu thang. Bên cạnh đó, viêm khớp còn làm giảm tầm vận động ở khớp gối, hạn chế khả năng gập duỗi khớp.
Các phản ứng viêm sẽ làm tăng sản xuất dịch khớp, dẫn đến tích tụ chất lỏng, khiến khớp sưng, đỏ, bầm tím. Khớp bị sưng phồng khi sờ vào có thể cảm thấy hơi ấm.
Khớp gối bị viêm khiến liên kết giữa sụn khớp trở nên lỏng lẻo, dễ dẫn đến biến dạng khớp. Người bệnh có thể nghe thấy âm thanh lạo xạo khi di chuyển.
Đâu là nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm khớp gối ở người già? Bệnh thường liên quan đến những bệnh lý về xương khớp như:
Đây là bệnh lý viêm khớp tự miễn mãn tính, khiến hệ miễn dịch tấn công các mô lành ở khớp, có nguy cơ dẫn đến tổn thương màng hoạt dịch, sụn, xương dưới sụn ở khớp gối. Viêm khớp dạng thấp có thể gây ra các cơn đau, sưng, nóng đỏ khớp, xuất hiện nốt sần thấp khớp.
Thoái hóa khớp gối là một dạng viêm khớp phổ biến ở những người lớn tuổi, diễn ra do sụn khớp bị mòn theo thời gian khiến các đầu khớp ma sát nhiều hơn và gây đau nhức. Thoái hóa khớp còn dẫn đến hình thành gai xương và làm giảm chất lượng dịch khớp.
Thoái hóa khớp là nguyên nhân gây viêm khớp phổ biến ở người cao tuổi
Gout là bệnh lý diễn ra do nồng độ axit uric trong máu cao, thường do cơ thể gặp vấn đề không thể đào thải hợp chất này hoặc bổ sung quá mức thực phẩm chứa purine. Tăng axit uric máu có thể dẫn đến sự xuất hiện các tinh thể urat sắc nhọn, tích tụ tại khớp và gây đau nhức âm ỉ, sưng viêm, tấy đỏ.
Những người có tiền sử bị chấn thương như trật khớp, bong gân, vỡ sụn khớp, đứt dây chằng khớp gối,… thường khớp có thể suy yếu. Tình trạng này có thể làm tăng áp lực lên khớp gối, khiến khớp có nguy cơ viêm trong tương lai.
Viêm khớp gối ở người già có thể diễn ra ở mọi đối tượng người cao tuổi, tuy nhiên những trường hợp có nguy cơ gặp phải tình trạng này cao hơn là:
Tuổi tác càng cao thì mức độ tổn thương của sụn khớp càng tăng, xương dễ bị yếu hơn và giảm chất lượng dịch khớp. Tình trạng này khiến cho các triệu chứng viêm khớp càng nghiêm trọng hơn.
Viêm khớp gối liên quan đến một số yếu tố di truyền, do đó người lớn tuổi có người thân trực hệ từng mắc bệnh viêm khớp thì có nguy cơ gặp phải bệnh lý này cao hơn.
Viêm khớp gối ở người già phổ biến ở nữ giới hơn so với nam giới, đặc biệt là những người từ sau 55 tuổi.
Vận động viên phải thực hiện các vận động lặp đi lặp lại ở khớp gối, người làm các công việc cần đứng lâu hay sử dụng chân nhiều,… có nguy cơ cao bị viêm khớp gối khi về già.
Người từng gặp chấn thương tại đầu gối thường khớp gối sẽ suy yếu, khiến quá trình thoái hóa khớp diễn ra nhanh hơn và dẫn đến viêm khớp gối khi lớn tuổi.
Thừa cân là nguyên nhân làm tăng áp lực lên khớp gối và dẫn đến tình trạng viêm. Theo Hiệp hội Viêm khớp (Arthritis Foundation), trọng lượng cơ thể cứ tăng lên 1 pound (khoảng 0.45kg) sẽ làm tăng một áp lực khoảng 3 pound (khoảng 1.36kg) lên đầu gối. (1)
Chế độ dinh dưỡng không đảm bảo đủ các dưỡng chất cần thiết để nuôi dưỡng sụn khớp, xương dưới sụn, màng hoạt dịch, các mô quanh khớp,… Bên cạnh đó, thường xuyên sử dụng các thực phẩm có hại như đồ chiên, thức ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp, đồ ngọt sẽ làm tăng các phản ứng viêm, đẩy nhanh quá trình viêm khớp gối.
Thiếu vận động sẽ khiến các khớp giảm sự linh hoạt, cản trở lưu thông máu đến khớp, hạn chế cung cấp oxy và các dưỡng chất cần thiết để nuôi dưỡng sụn khớp. Do đó, những người ít vận động thường dễ bị đau nhức và cứng khớp đầu gối.
Viêm khớp gối ở người già gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt và làm giảm chất lượng cuộc sống. Các tình trạng này nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến tổn thương sụn khớp, suy yếu dây chằng, chèn ép các rễ thần kinh gây cứng khớp,… thậm chí có thể khiến người bệnh mất khả năng di chuyển hoàn toàn.
Xem chi tiết: Viêm khớp gối có nguy hiểm không?
Các triệu chứng viêm khớp gối có thể ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt hằng ngày của người cao tuổi.
Khớp gối đau nhức, cứng khớp và suy yếu do viêm có thể cản trở người bệnh thực hiện các hoạt động hằng ngày như đi lại, di chuyển, lái xe, thay quần áo,… Viêm khớp cũng làm giảm tầm vận động khớp, khiến cho việc gập duỗi khớp gối gặp khó khăn hơn.
Viêm khớp gối ở người già gây đau nhức khó chịu, giảm sự tập trung trong công việc, sinh hoạt. Các cơn đau còn có thể cản trở giấc ngủ, làm giảm chất lượng cuộc sống.
Khớp gối suy yếu có thể làm giảm khả năng vận động và gây mất thăng bằng, dẫn đến té ngã. Nghiên cứu cho thấy những người bị đau nhức ở khớp chi dưới như đầu gối, khớp háng có khả năng té ngã cao hơn 53% (2). Chấn thương này có thể ảnh hưởng đến xương khớp và gây tổn thương ở các cơ quan.
Viêm khớp gối ở người già làm tăng nguy cơ té ngã, chấn thương
Viêm khớp gối khi không được điều trị hiệu quả có thể dẫn đến teo cơ, biến dạng khớp, dính khớp, cứng khớp,… Trường hợp nghiêm trọng, người bệnh có thể mất hoàn toàn khả năng vận động khớp, dẫn đến tàn phế.
Khớp đau nhức dai dẳng và đi lại khó khăn sẽ khiến cho người cao tuổi cảm thấy khó chịu, mệt mỏi, ảnh hưởng đến tâm trạng và tăng nguy cơ trầm cảm.
Người lớn tuổi nên tiến hành kiểm tra sức khỏe thường xuyên để phát hiện sớm những bệnh lý về xương khớp. Lưu ý, hãy đến gặp bác sĩ ngày nếu phát hiện những triệu chứng như:
Khi phát hiện dấu hiệu bất thường ở khớp gối, bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám và áp dụng một số biện pháp xét nghiệm để chẩn đoán tình trạng viêm khớp gối ở người cao tuổi:
Dưới đây là những phương pháp điều trị viêm khớp gối ở người già được áp dụng phổ biến hiện nay.
Những phương pháp giúp làm giảm đau nhức, cứng khớp ở người bị viêm khớp gối mà không cần sử dụng thuốc là:
Ứng dụng vật lý trị liệu để cải thiện triệu chứng viêm khớp ở người già
Một số loại thuốc được sử dụng trong điều trị viêm khớp gối là thuốc giảm đau (paracetamol, acetaminophen, tramadol), thuốc kháng viêm không steroid (naproxen, ibuprofen), thuốc chống thấp khớp (DMARD) và thuốc sinh học trong trường hợp bị viêm khớp dạng thấp.
Bên cạnh đó, bác sĩ cũng có thể chỉ định người bệnh dùng thuốc bổ sung các dưỡng chất như glucosamine và chondroitin, vitamin B, canxi,… để hỗ trợ cải thiện các vấn đề về xương khớp. Tuân thủ chỉ định của bác sĩ về liều lượng sử dụng thuốc để hạn chế những tác dụng phụ đối với sức khỏe.
Liệu pháp này được thực hiện để làm giảm các triệu chứng viêm khớp gối trong một khoảng thời gian. Các loại thuốc thường được sử dụng để tiêm khớp là corticosteroid, dịch nhờn acid hyaluronic, huyết tương giàu tiểu cầu (PRP). Tiêm khớp có thể ảnh hưởng đến tình trạng sức khỏe nên cần lưu ý hạn chế số lần tiêm.
Trường hợp viêm khớp gối diễn biến nghiêm trọng, không thể cải thiện bằng các phương pháp điều trị nội khoa, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh tiến hành phẫu thuật. Tùy thuộc vào tình trạng bệnh, mà người bệnh có thể cần phẫu thuật nội soi, phẫu thuật thay khớp hoặc loại bỏ xương khớp gối theo chỉ định của bác sĩ.
Viêm khớp gối là bệnh lý phổ biến ở người lớn tuổi, nhưng hiện đang có xu hướng trẻ hóa. Bạn nên chủ động thực hiện những biện pháp thay đổi lối sống để phòng ngừa viêm khớp và hạn chế nguy cơ tiến triển của bệnh.
Theo dõi cân nặng và tính chỉ số BMI để đảm bảo duy trì cơ thể ở mức cân đối, hạn chế nguy cơ thừa cân gây áp lực lên khớp, dẫn đến viêm khớp gối ở người già. Nếu cần giảm cân, hãy áp dụng những biện pháp như tập luyện thể thao, ăn uống khoa học.
Tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày để tăng cường thể lực, cải thiện sự linh hoạt của xương khớp, đặc biệt là khớp gối, và phòng ngừa các bệnh lý viêm khớp. Một số bài tập có thể được áp dụng là đi bộ, aerobic, đạp xe, bơi lội,…
Lưu ý, hạn chế thực hiện các bài tập có cường độ cao, gây áp lực lên khớp gối như chạy nước rút, quần vợt, đá bóng, khúc côn cầu.
Chế độ dinh dưỡng giúp phòng ngừa viêm khớp gối ở người cao tuổi cần đảm bảo cung cấp đủ các nhóm dưỡng chất với liều lượng phù hợp.
Những loại thực phẩm có lợi cho sức khỏe xương khớp cần bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày là cá béo (cá ngừ, cá hồi,…), dầu oliu, nước hầm xương, sữa và chế phẩm từ sữa, trứng, các loại hạt, đậu và ngũ cốc nguyên cám, rau xanh, quả mọng.
Bên cạnh đó, hãy hạn chế những món ăn có thể làm tăng nguy cơ viêm nhiễm và ảnh hưởng xấu đến tình trạng xương khớp như mỡ động vật, đồ chiên nhiều dầu mỡ, muối, thực phẩm đóng hộp, đồ ngọt, rượu bia.
Xem thêm: Viêm khớp gối nên ăn gì kiêng gì?
Hạn chế nguy cơ chấn thương dẫn đến biến chứng viêm khớp gối bằng cách: tránh các hoạt động cần vận động cường độ cao; hạn chế mang vác vật nặng; cẩn thận khi đi lại, tham gia giao thông; khởi động kỹ và sử dụng dụng cụ bảo hộ đầu gối khi chơi thể thao.
Hạn chế áp lực lên khớp gối bằng cách duy trì tư thế đứng, đi lại và bê đỡ vật đúng cách. Bên cạnh đó, tránh thực hiện ngồi xổm, quỳ gối, ngồi bắt chéo chân hoặc lên xuống cầu thang quá thường xuyên để không làm tổn thương ở khớp.
Hãy kiểm tra định kỳ sức khỏe nói chung và tình trạng xương khớp 6 tháng hoặc 1 năm 1 lần. Đặc biệt, người lớn tuổi nên tiến hành khám sức khỏe thường xuyên hơn và đến gặp bác sĩ ngay nếu phát hiện những triệu chứng bất thường ở khớp gối.
Người cao tuổi nên kiểm tra sức khỏe xương khớp định kỳ
Nếu đang tìm kiếm địa chỉ thăm khám xương khớp uy tín, bạn có thể đến ngay Trung tâm Chấn thương chỉnh hình – Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Bệnh viện Tâm Anh không chỉ quy tụ những chuyên gia đầu ngành, có kinh nghiệm chuyên sâu trong lĩnh vực cơ xương khớp, mà còn trang thiết bị y tế hiện đại hàng đầu, giúp mang đến hiệu quả tối ưu trong việc chẩn đoán và điều trị cho người bệnh.
Viêm khớp gối ở người già có thể dẫn đến liệt chi nếu không được điều trị kịp thời. Vậy nên, ngay khi phát hiện các triệu chứng bất thường ở khớp gối, người bệnh lớn tuổi nên đến các cơ sở y tế có chuyên khoa Cơ xương khớp để thăm khám và điều trị sớm. Đừng quên việc phòng ngừa viêm khớp bằng cách xây dựng chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh và bổ sung các dưỡng chất giúp bảo vệ xương khớp từ bên trong.
Những thông tin, bài viết trên website Jex.com.vn chỉ dành cho mục đích tham khảo, tra cứu thông tin. Không thay thế cho việc chẩn đoán, khám và điều trị y khoa. Do đó JEX không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng mà không có chỉ định của bác sĩ