Trang chủ - Bệnh xương khớp - Viêm khớp - Viêm khớp có di truyền không? Yếu tố quyết định là gì?
Viêm khớp là tình trạng viêm một hoặc nhiều khớp, xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Vậy viêm khớp có di truyền không? Hãy cùng tìm hiểu nguy cơ di truyền và những yếu tố làm tăng nguy cơ dẫn đến tình trạng viêm khớp.
Viêm khớp là thuật ngữ chỉ một bệnh lý về khớp gây ra các tình trạng đau nhức, sưng, cứng khớp. Hiện nay, có đến hơn 100 bệnh lý viêm khớp được xác định, trong đó phổ biến nhất là viêm khớp dạng thấp, viêm khớp thoái hóa, viêm khớp nhiễm khuẩn, viêm cột sống dính khớp, gout, lupus ban đỏ hệ thống, viêm khớp vẩy nến,…
Vậy viêm khớp có di truyền không? Các bệnh viêm khớp có khả năng di truyền dù nguy cơ không cao, tùy thuộc vào từng dạng viêm khớp cụ thể mà mức độ và cơ chế di truyền có thể có sự khác biệt. Do đó, nếu có người thân có tiền sử mắc các bệnh lý viêm khớp, bạn cần kiểm tra sức khỏe định kỳ để tầm soát bệnh xương khớp.
Viêm xương khớp có di truyền không? Không phải tất cả các bệnh lý viêm khớp đều di truyền, tuy nhiên dưới đây là những dạng viêm khớp có nguy cơ di truyền mà bạn cần lưu ý.
Viêm khớp thoái hóa hay thoái hóa khớp (Osteoarthritis) là tình trạng sụn bao phủ các đầu xương bị tổn thương khiến các xương cọ xát vào nhau, dẫn đến viêm, đau nhức. Di truyền cũng là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp do có liên quan đến các gen chuyên sản xuất collagen. Theo nghiên cứu, 40 – 65% thoái hóa khớp có yếu tố di truyền, đặc biệt là trường hợp liên quan đến tay và hông. (1)
Viêm cột sống dính khớp là bệnh lý viêm hệ thống mạn tính và có liên hệ với yếu tố kháng nguyên hòa hợp mô HLA-B27. HLA-B27 được tìm thấy ở khoảng 80 – 90% bệnh nhân mắc bệnh. Kháng nguyên có khả năng di truyền và làm tăng nguy cơ mắc bệnh, tỷ lệ trẻ thừa hưởng gen HLA-B27 từ bố mẹ mắc phải viêm cột sống dính khớp chỉ ở khoảng 5 – 20%.
Viêm khớp dạng thấp là một bệnh lý tự miễn diễn ra do hệ miễn dịch tấn công vào các mô khớp khỏe mạnh và dẫn đến những tổn thương như sưng, viêm. Viêm khớp dạng thấp không phải là một bệnh di truyền trực tiếp nhưng có nhiều gen, chẳng hạn như hệ thống kháng nguyên bạch cầu (HLA) có thể ảnh hưởng đến phản ứng miễn dịch của cơ thể.
Viêm khớp vảy nến cũng là một bệnh lý tự miễn diễn ra do hệ miễn dịch tấn công những mô lành. Nguy cơ di truyền của viêm khớp vảy nến thường liên quan đến phức hợp HLA và một số gen khác. Theo thống kê, khoảng 40% người bị viêm khớp vảy nến có ít nhất một thành viên trong gia đình mắc phải bệnh lý này.
Bệnh gout là bệnh lý mà nồng độ axit uric trong máu tăng cao, tích tụ và hình thành những tinh thể sắc nhọn, gây ra triệu chứng đau nhức. Sự di truyền một số gen HLA cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc phải bệnh gout.
Bệnh gout có khả năng di truyền do các gen HLA
Viêm khớp có di truyền không và yếu tố nào ảnh hưởng đến di truyền? Các gen HLA cùng một số gen khác là những yếu tố quan trọng có liên quan đến khả năng di truyền các bệnh lý viêm khớp. Tuy nhiên, các yếu tố này chỉ làm tăng nguy cơ mắc bệnh và một số người không mang gen này cũng có thể mắc viêm khớp.
Bạn có thể có khả năng di truyền các bệnh lý về xương khớp cao hơn nếu có nhiều thành viên trong gia đình mắc bệnh. Bệnh xương khớp có nguy cơ di truyền cao nếu người mắc bệnh là người thân bậc 1 (cha mẹ, anh chị) so với ông bà, cô, dì, chú, bác, anh em họ.
Bên cạnh việc viêm xương khớp có di truyền không, dưới đây là những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải bệnh lý này.
Quá trình lão hóa tự nhiên có thể khiến cho sụn khớp bị bào mòn và dẫn đến tình trạng thoái hóa. Ngoài ra, các bệnh lý như viêm khớp dạng thấp, bệnh gout,… cũng có xu hướng gia tăng ở người cao tuổi.
Những yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải các bệnh lý viêm khớp và khiến tình trạng bệnh diễn tiến nghiêm trọng hơn là: sử dụng chất kích thích (rượu bia, thuốc lá), chế độ ăn uống thiếu lành mạnh, thường xuyên tiếp xúc với các hóa chất (phơi nhiễm amiăng, silica).
Thừa cân là nguyên nhân làm tăng áp lực lên các khớp của cơ thể, từ đó tăng nguy cơ viêm và tổn thương khớp. Theo Hiệp hội Viêm khớp, nếu trọng lượng cơ thể tăng lên 1 pound (khoảng 0,45kg) thì sẽ tăng khoảng 3 pound (tương đương 1,36kg) áp lực lên khớp gối và khoảng 6 pound (tương đương 2,72kg) lên khớp hông.
Người từng gặp các chấn thương xương khớp như trật khớp, gãy xương, bong gân, đứt dây chằng có nguy cơ gặp phải tình trạng viêm khớp trong tương lai. Ngoài ra, thường xuyên vận động với cường độ cao hoặc phải lao động quá sức cũng làm tăng áp lực lên các khớp, đẩy nhanh quá trình thoái hóa.
Người gặp chấn thương khớp có nguy cơ gặp biến chứng viêm khớp
Bạn cần lưu ý về dạng viêm khớp và việc viêm khớp có di truyền không khi người thân trong gia đình có tiền sử mắc bệnh lý này. (2)
Duy trì cân nặng ở mức hợp lý để hạn chế áp lực lên khớp bằng cách giảm cân khi bị thừa cân, duy trì chế độ ăn uống khoa học, thường xuyên luyện tập thể dục thể thao. Bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn những biện pháp điều chỉnh cân nặng an toàn.
Để tăng cường sức khỏe xương khớp hiệu quả, bạn có thể bổ sung Collagen Type 2 không biến tính, Collagen Peptide thủy phân. Đây là những dưỡng chất đã được các nhà khoa học Mỹ nghiên cứu và tìm ra công dụng trong việc hỗ trợ tăng cường tổng hợp Collagen Type 2 và Aggrecan, giúp nuôi dưỡng và tái tạo sụn khớp, hỗ trợ bảo vệ màng hoạt dịch và làm chậm thoái hóa khớp.
Những tinh chất từ thiên nhiên khác như Turmeric Root (Curcumin), Chondroitin Sulfate, Eggshell Membrane (tinh chất từ màng vỏ trứng), có tác dụng ngăn ngừa sản xuất các chất gây viêm như TNF-α, Interleukin 1, Interleukin 6, Interferon gamma,… nhằm hỗ trợ giảm viêm, sưng khớp.
Các dưỡng chất trên đã được kết hợp trong viên uống JEX thế hệ mới, hỗ trợ bảo vệ sức khỏe sụn khớp và xương dưới sụn để phục hồi tổn thương, đồng thời hỗ trợ kháng viêm và giảm sưng đau, hạn chế biến chứng nguy hiểm của các bệnh lý về xương khớp.
Bổ sung dưỡng chất thiên nhiên hỗ trợ phòng ngừa viêm khớp cùng viên uống JEX thế hệ mới
Bạn có thể bổ sung những dưỡng chất giúp kháng viêm thông qua chế độ ăn uống hàng ngày để ngăn ngừa viêm khớp một cách an toàn. Những thực phẩm hỗ trợ chống viêm là: quả mọng, rau lá xanh, dầu oliu, các loại hạt, cá béo (cá ngừ, cá hồi, cá mòi,…), gừng, tỏi, nghệ, trà xanh.
Hạn chế những hoạt động lặp đi lặp lại trong thời gian dài (đứng hoặc ngồi lâu, dùng chuột máy tính,…) để tránh gây áp lực lên các khớp. Bạn nên kết hợp với những khoảng nghỉ giữa chừng và vận động nhẹ nhàng để giúp khớp được thư giãn. Ngoài ra, hãy hạn chế vận động với cường độ cao hoặc bê đỡ các vật nặng để tránh tổn thương xương khớp.
Luyện tập thể dục là biện pháp giúp tăng sự linh hoạt của các khớp, cải thiện sức mạnh cơ quanh khớp để hạn chế áp lực lên khớp. Bạn nên luyện tập thể dục thường xuyên ít nhất 30 phút mỗi ngày và 5 ngày/tuần với các bài tập có lợi cho sức khỏe xương khớp như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, đạp xe, aerobic.
Hạn chế chấn thương để tránh những biến chứng viêm khớp bằng cách sử dụng các đai nẹp bảo hộ khi tham gia các môn thể thao hoặc khi lao động, tuân thủ luật giao thông khi lưu thông trên đường, sử dụng giày dép chống trượt, luyện tập thể thao dưới sự hướng dẫn của chuyên gia.
Sử dụng dụng cụ bảo hộ để hạn chế chấn thương
Kiểm tra sức khỏe xương khớp định kỳ để phát hiện sớm những triệu chứng bất thường và có biện pháp điều trị hiệu quả. Đặc biệt, nếu có người thân gặp tình trạng viêm khớp, bạn nên thông báo với bác sĩ để được theo dõi thường xuyên hơn.
Bài viết trên đã giúp bạn tìm hiểu về việc viêm khớp có di truyền không và những yếu tố nguy cơ dẫn đến bệnh lý này. Hãy chú ý đến tình trạng xương khớp nếu người thân trong gia đình có tiền sử mắc các bệnh lý viêm khớp, đồng thời duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh nhằm phòng ngừa hiệu quả bệnh lý xương khớp.
Những thông tin, bài viết trên website Jex.com.vn chỉ dành cho mục đích tham khảo, tra cứu thông tin. Không thay thế cho việc chẩn đoán, khám và điều trị y khoa. Do đó JEX không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng mà không có chỉ định của bác sĩ