Bệnh khô khớp gối nên ăn gì, kiêng gì để nhanh chóng hồi phục?
Thiếu chất nhờn khiến khớp gối đau nhức và căng cứng
Khô khớp gối là gì?
Khô khớp gối là hiện tượng mất chất lỏng trong bao hoạt dịch. Chất lỏng này gọi là dịch khớp, đóng vai trò là chất bôi trơn và giảm ma sát cho sụn khớp, giúp khớp gối cử động trơn tru và ít bị tổn thương hơn.
Khi chất lượng dịch khớp cần thiết mất dần đi sẽ khiến khớp bị khô, nhanh hao mòn và dễ thoái hóa. Người bị khô khớp gối sẽ nhận thấy một số triệu chứng đặc trưng như đau nhức, căng cứng và phát ra âm thanh lộp cộp ở đầu gối.
Ai dễ bị khô khớp gối?
Cơ thể chúng ta sản xuất chất lỏng hoạt dịch một cách tự nhiên. Vì vậy, khi chúng ta già đi, khả năng tạo ra dịch khớp sẽ giảm xuống, khiến không chỉ khớp gối mà nhiều khớp khác rơi vào tình trạng khô ráp. Tuy nhiên, ngoài người lớn tuổi (60 tuổi), những đối tượng dưới đây sẽ có nguy cơ bị khô khớp gối sớm:
-
Người thừa cân/ béo phì.
-
Người bị chấn thương ở đầu gối.
-
Người thường xuyên cử động sai tư thể như ngồi nghiêng, uốn cong đầu gối, ngồi bắt chéo chân…
-
Người phải ngồi làm việc quá lâu, hạn chế vận động, điển hình là dân văn phòng.
-
Người làm công việc nặng như công nhân khuân vác, nông dân, thợ hồ…
-
Người sử dụng nhiều rượu bia, thuốc lá, thức ăn nhanh, đồ chế biến sẵn…
-
Người có tiền sử bệnh viêm khớp, thoái hóa khớp, tiểu đường, cao huyết áp…
-
Người chơi các môn thể thao hoặc tập luyện quá sức.
Khớp gối bị khô (thiếu dịch khớp) sẽ đẩy nhanh quá trình thoái hóa đầu gối. Vậy nên, nếu gặp phải tình trạng này, mọi người cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa để thăm khám và tìm giải pháp khắc phục phù hợp. Song song với đó, hãy chú ý thực hiện lối sống khoa học mà yếu tố quan trọng hàng đầu là phải cân nhắc xem bệnh khô khớp gối nên ăn gì, kiêng gì sẽ giúp nâng cao chất lượng và số lượng dịch nhờn.
Tầm quan trọng của dinh dưỡng trong phòng ngừa và cải thiện khô khớp gối
Thành phần chính của dịch khớp là nước, collagen, axit hyaluronic và protase (một loại enzyme thủy phân). Để có thể sản sinh liên tục những thành phần này, cơ thể cần được cung cấp những dưỡng chất thiết yếu, đặc biệt là canxi, phốt pho, vitamin D, axit béo không bão hòa...
Dinh dưỡng hợp lý thúc đẩy bao hoạt dịch khớp gối tiết dịch nhờn
Hơn nữa, dù ở độ tuổi nào đi nữa, một chế độ ăn uống lành mạnh với đầy đủ các dưỡng chất, nhất là những dưỡng chất chống oxy hóa và chống viêm sẽ giúp bạn duy trì hoặc tăng mức chất nhờn ở các khớp, bao gồm cả khớp gối. Cùng với đó, dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp chúng ta kiểm soát tốt cân nặng, từ đó giảm áp lực lên khớp, hạn chế tổn thương sụn khớp, màng hoạt dịch cùng các tổ chức mô mềm quanh khớp, ảnh hưởng đến quá trình điều tiết dịch nhờn.
Đó là lý do bị khô khớp nên ăn gì, không nên ăn cần được cân nhắc một cách nghiêm túc. Bạn có thể tham khảo những thực phẩm chúng tôi gợi ý sau đây để xây dựng được một thực đơn ăn uống có lợi nhất cho quá trình sản xuất và nâng cao chất lượng dịch nhờn khớp gối.
Khô khớp gối nên ăn gì?
Mỗi loại thực phẩm sẽ có hàm lượng và giá trị dinh dưỡng khác nhau. Và nhóm thực phẩm mang lại nguồn dưỡng chất có tác dụng cải thiện tình trạng khô khớp gối bao gồm:
1. Thực phẩm giàu chất béo Omega-3
| Lợi ích | Thực phẩm |
| Các axit béo không bão hòa, đặc biệt là Omega-3 có tác dụng chất chống viêm giúp tăng cường sức khỏe tổng thể cho khớp. Đặc biệt, dưỡng chất này còn hỗ trợ sản xuất các chất nền, thúc đẩy tái tạo sụn và cải thiện chất lượng dịch khớp. | Người bệnh khô khớp gối nên ăn gì để tăng cường hàm lượng Omega-3 cần thiết? Đó là cá hồi, cá mòi, cá trích, bơ, quả hạch, dầu ô liu, quả óc chó, hạt lanh… |
2. Ngũ cốc nguyên hạt
| Lợi ích | Thực phẩm |
| Ngũ cốc nguyên hạt cung cấp hàm lượng lớn chất xơ và protein, chất béo, chất khoáng, vitamin, sắt… có tác dụng chống lại phản ứng viêm trong cơ thể. Thêm vào đó, khẩu phần ăn giàu chất xơ giúp kiểm soát cân nặng, giảm căng thẳng cho khớp gối - vị trí chịu trách nhiệm gánh đỡ trọng lượng cơ thể. Cả hai điều này đều hữu ích trong hoạt động điều tiết dịch nhờn của khớp gối. | Danh sách chi tiết các loại ngũ cốc nguyên hạt được khuyến nghị cho người bị viêm khớp và gặp hiện tượng khô khớp, bao gồm lúa mì, yến mạch, lúa mạch đen… |
3. Các loại hạt
| Lợi ích | Thực phẩm |
| Các loại hạt cũng như ngũ cốc nguyên hạt là nguồn cung cấp protein, chất béo tốt, canxi, magie, omega-3, vitamin E phong phú. Đây đều là dưỡng chất thiết yếu kích thích tiết dịch cho khớp gối. | Nếu bạn đang thắc mắc bệnh khô khớp gối nên ăn gì thì đề cử tiếp theo chính là các loại hạt như hạt chia, hạt lanh, hạnh nhân, hạt dẻ, hạt điều... |
Các loại hạt cung cấp lượng axit béo và vitamin thiết yếu cho khớp
4. Các loại rau xanh đậm
| Lợi ích | Thực phẩm |
| Các loại rau lá xanh đậm chứa nhiều chất chống oxy hóa sẽ giúp bảo vệ sụn và màng hoạt dịch tốt hơn. Khi sụn và màng hoạt dịch ít bị tổn thương, chất lượng dịch khớp cũng được đảm bảo. | Trong số các loại rau xanh đậm tốt cho dịch khớp gối thì rau bina và bông cải xanh là lựa chọn lý tưởng nhất. Tuy nhiên, không giới hạn ở hai loại rau này, bởi việc tăng cường ăn bất kì loại rau xanh nào cũng đều có lợi cho sức khỏe xương khớp. |
5. Sữa và các chế phẩm từ sữa
| Lợi ích | Thực phẩm |
| Sữa chứa hàm lượng lớn canxi và vitamin D. Đây là những dưỡng chất tham gia vào quá trình tái tạo sụn, xương dưới sụn giúp khớp chắc khỏe và dẻo dai. Khi khớp khỏe mạnh, chắc năng tạo nhờn cho đầu gối sẽ diễn ra thuận lợi hơn. | Mỗi người bệnh nên bổ sung 2-3 ly sữa hoặc dùng các chế phẩm từ sữa như phô mai, sữa chua mỗi ngày. |
6. Trái cây tươi
| Lợi ích | Thực phẩm |
| Trái cây chứa nhiều vitamin, khoáng chất, hydrat hóa và chất chống oxy hóa. Vì vậy, ăn nhiều trái cây sẽ giúp giảm viêm khớp, góp phần ổn định hoạt động tiết chất nhờn của bao hoạt dịch và giảm hư hại sụn khớp. | Những trái cây nên tăng cường khi bị khô khớp gối là nho đỏ, trái cây họ cam quýt, việt quất, dứa, cà chua… |
7. Một số loại dầu từ thiên nhiên
| Lợi ích | Thực phẩm |
| Một số loại dầu thiên chứa chất béo lành mạnh Omega-3 và chất chống viêm, giảm đau. Do đó, dùng dầu thiên nhiên để chế biến món ăn hoặc thoa bóp ngoài khớp có thể giảm bớt triệu chứng khô khớp gối. | Khi chọn dầu thiên nhiên, người bị khô khớp gối nên ăn gì? Đó là dầu ô liu, dầu dừa, dầu quả bơ, dầu cám gạo, dầu óc chó. |
8. Trà xanh
| Lợi ích | Thực phẩm |
| Trà xanh chứa lượng lớn flavonoid - một chất chống oxy hóa tuyệt vời. Vậy nên, uống trà xanh thường xuyên không chỉ hỗ trợ tác làm chậm quá trình lão hóa, mà còn chống viêm, giúp giảm đau và giảm cứng đầu gối do khô khớp tốt hơn. | Bạn chỉ cần lựa chọn những lá trà xanh tươi ngon, rồi cho vào nồi nước đun sôi trong khoảng 10-15 phút là có món nước ngon lành để thưởng thức. Nước trà xanh uống nóng hay uống lạnh với đá đều được. |
Trà xanh chứa chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp giảm các triệu chứng viêm khớp như khô khớp, đau khớp…
9. Củ nghệ
| Lợi ích | Thực phẩm |
| Củ nghệ chứa chất chống viêm nổi tiếng là curcumin. Chính vì thế, người bệnh bị khô khớp, thoái hóa khớp nên dùng nghệ làm gia vị cho các món ăn để phần nào giảm nhẹ phản ứng viêm, xoa dịu cảm giác đau nhức cho đầu gối. | Bạn có thể dùng nghệ tươi hoặc nghệ bột để làm nguyên liệu nấu ăn. Ngoài ra, uống bột nghệ pha nước ấm trước bữa ăn cũng là một cách giúp cơ thể hấp thu tinh chất curcumin dễ dàng hơn. |
10. Các loại đậu
| Lợi ích | Thực phẩm |
| Các loại đậu được biết đến với rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. Chúng là một nguồn protein, chất xơ và khoáng chất dồi dào. Đặc biệt, loại thực phẩm này cung cấp anthocyanins - một chất chống oxy hóa và chống viêm mạnh mẽ, giúp kiểm soát bớt tình trạng khô khớp gối. | Trong hàng chục loại đậu, bị khô khớp gối nên ăn gì? Câu trả lời là đậu đen, đậu lăng, đậu xanh, đậu pinto (đậu cúc) và đậu nành. |
11. Xương ống
| Lợi ích | Thực phẩm |
| Trong nước hầm xương có canxi, glucosamine, chondroitin và các axit amin. Đây đều là những dưỡng chất giúp duy trì khớp xương chắc khỏe, giảm đau khớp và tăng cường chức năng cho những người bị khô khớp gối, viêm khớp, thoái hóa khớp. | Nước hầm xương có thể sử dụng như một loại nước canh nóng hoặc làm nước dùng cho các món ăn khác. Bạn nên chọn xương ống lợn hoặc xương ống bò tươi để đảm bảo chất lượng |
12. Uống đủ nước
| Lợi ích | Thực phẩm |
| Uống đủ nước mỗi ngày sẽ làm tăng khả năng bôi trơn của dịch khớp. Không những thế, nước còn giúp mô sụn đàn hồi và trơn láng hơn. | Lượng nước phù hợp phụ thuộc vào độ tuổi, giới tính, cân nặng và mức độ hoạt động của mỗi người. Theo hướng dẫn chung, mọi người có thể uống lượng nước theo tiêu chuẩn là 400ml/10kg trọng lượng cơ thể. |
13. Chocolate
| Lợi ích | Thực phẩm |
| Chocolate có đặc tính chống viêm bởi cacao - thành phần chính trong chocolate có chứa chất chống oxy hóa cao. Đó là lý do chocolate được đưa vào thực đơn khô khớp nên ăn gì. | Chocolate có thể chứa nhiều đường và chất béo, thế nên bạn không nên ăn quá nhiều loại thực phẩm này. Tốt nhất, nên chọn chocolate có ít nhất 70% ca cao. |
Lưu ý: Bất kỳ loại đồ ăn thức uống nào đưa vào cơ thể cũng chỉ có một phần được hấp thụ. Phần dưỡng chất được hấp thụ sẽ tiếp tục bị các thành phần trong dạ dày cắt nhỏ thành những phân tử nhỏ nhất để đưa qua ruột vào kho chứa dinh dưỡng. Từ đây, cơ thể mới phân bổ đến những cơ quan hay bộ phận đang có nhu cầu bổ sung dưỡng chất. Điều này có nghĩa là không phải dưỡng chất của tất cả những loại thực phẩm kể trên đều sẽ đến màng hoạt dịch để thúc đẩy sản xuất dịch nhờn, thế nên nếu chỉ dựa vào nguồn thức ăn đơn thuần này, vấn đề khô khớp gối rất khó để cải thiện hoàn toàn.
Tìm hiểu thêm: 14 Thực phẩm nên ăn và nên kiêng hỗ trợ trị thoái hóa khớp
| CÁCH CẢI THIỆN DỊCH NHỜN KHỚP HIỆU QUẢ Để cải thiện chất lượng dịch nhờn hiệu quả và lâu dài cho khớp gối, bên cạnh chế độ ăn uống cân bằng và đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu, người bệnh nên bổ sung các dưỡng chất chuyên biệt đã được chứng minh lâm sàng về tác dụng ngăn ngừa quá trình viêm, thúc đẩy sản sinh chất nền, giúp tái tạo sụn khớp và làm tăng chất lượng dịch nhờn như: Eggshell Membrane, Collagen Type 2 không biến tính, Collagen Peptide, Turmeric Root, Chondroitin Sulfate… (có trong JEX thế hệ mới). Bổ sung dưỡng chất chuyên biệt từ JEX thế hệ mới giúp cải thiện tình trạng khô khớp gối nhanh hơn, hiệu quả hơn Trong đó, Collagen Type 2 không biến tính là thành phần chiếm tới 70% trọng lượng khô của sụn khớp nên khi tăng cường dưỡng chất này đẩy nhanh quá trình phục hồi và tái tạo sụn khớp. Khi sụn khớp trơn láng và dẻo dai, khớp sẽ cử động linh hoạt, trơn tru và khớp khỏe mạnh chính là điểm mấu chốt để màng hoạt dịch điều tiết chất nhờn ổn định cả về số lượng lẫn chất lượng. Cùng với chế độ ăn uống hài hòa và những dưỡng chất chuyên biệt cho khớp, mỗi người nên chú ý tập luyện thể chất điều độ (tối thiểu 30 phút/ngày, 5 ngày/tuần); ngủ đủ giấc (7-9 tiếng/ngày) và kiểm soát tốt vấn đề căng thẳng. Đây là những điều kiện cần thiết để đảm bảo việc tiết nhờn của khớp, duy trì hệ cơ xương khớp vững chắc. |
Khô khớp gối nên kiêng gì?
Bên cạnh việc suy nghĩ khô khớp nên ăn gì, các bạn cũng cần biết loại thực phẩm nào nên hạn chế khi khớp gối thiếu dịch khớp.
1. Thực phẩm nhiều muối
Chế độ ăn nhiều muối có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm của khớp, khiến việc tiết dịch khớp của màng hoạt dịch gặp khó khăn. Hãy cố gắng giới hạn lượng muối tiêu thụ hàng ngày trong khoảng 1000 đến 1500 mg, đồng thời tránh các thức ăn chứa nhiều muối, chẳng hạn như dưa muối, các loại mắm, thịt kho…
2. Thực phẩm nhiều đường
Thường xuyên tiêu thụ thực phẩm nhiều đường như bánh kẹo, nước ngọt… vừa đẩy nhanh quá trình lão hóa khớp, vừa kích thích phản ứng viêm tại khớp, làm tăng nặng tình trạng khô khớp gối. Mọi người có thể thay thế nguồn chất ngọt chế biến bằng nguồn đường tự nhiên, điển hình là trái cây tươi.
3. Nội tạng động vật
Ăn nhiều nội tạng động vật có thể dẫn đến béo phì, kích thích phản ứng viêm, tăng nặng thêm tình trạng khô khớp gối. Để bảo vệ khớp, các bạn nên hạn chế ăn các món từ nội tạng như cháo lòng, lòng nướng, lòng xào…
4. Thịt đỏ
Một số loại thịt đỏ có chứa lượng chất béo bão hòa cao, khiến tình trạng viêm trong cơ thể khó kiểm soát hơn. Bởi vậy, thực đơn ăn uống của người bị khô khớp cần giảm bớt các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt heo, thịt cừu…
Hạn chế ăn các loại thịt đỏ nếu bị khô khớp bởi thực phẩm này chứa nhiều axit béo bão hòa
5. Đồ uống có cồn
Uống nhiều rượu, bia khiến khớp khô hơn và đau nhức hơn. Nguy hiểm hơn, đồ uống có cồn sẽ kích thích phản ứng viêm, phá hủy sụn khớp, làm khớp suy yếu nhanh hơn.
Dinh dưỡng khoa học, hợp lý góp phần tăng tiết chất nhờn giúp khớp cử động trơn tru. Chính vì vậy, khô khớp nên ăn gì, kiêng gì là điều cần được quan tâm một cách nghiêm túc. Đặc biệt, khi bị khô khớp, người bệnh nên bổ sung sớm các dưỡng chất chuyên biệt trong JEX thế hệ mới (Eggshell Membrane, Collagen Type 2 không biến tính, Collagen Peptide, Turmeric Root, Chondroitin Sulfate…) để cải thiện số lượng và chất lượng dịch nhờn nhanh hơn, hiệu quả hơn.
