Viêm màng hoạt dịch: Nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị và phòng ngừa

Viêm màng hoạt dịch khiến các khớp như khớp háng, khớp đầu gối, khớp vai... sưng tấy và đau nhức dai dẳng. Tình trạng viêm kéo dài không chỉ làm giảm chất lượng dịch khớp mà còn bào mòn cả sụn khớp, phá hủy cấu trúc khớp khiến người bệnh gặp khó khăn khi cử động. Nhiều trường hợp có thể bị biến dạng khớp, mất khả năng vận động khi bệnh chuyển nặng.

Viêm màng hoạt dịch gây đau nhức, cản trở vận động và làm suy giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh

Viêm màng hoạt dịch là gì?

Viêm màng hoạt dịch hay viêm bao hoạt dịch (tiếng anh là Synovitis) là thuật ngữ y khoa dùng để chỉ tình trạng viêm xảy ra ở bao (hoạt dịch của) khớp. Bao hoạt dịch bị viêm có thể ở nhiều mức độ khác nhau từ đau nhức đến sưng tấy quanh khớp. 

Căn bệnh này sẽ trở nên trầm trọng hơn theo thời gian nếu không được điều trị đúng cách. Nguy hiểm nhất là khi phản ứng viêm từ màng hoạt dịch tấn công vào sụn khớp, bào mòn sụn và xương dưới sụn khiến cấu trúc suy yếu làm giảm chức năng vận động. 

Tuy nhiên, không phải tất cả các khớp đều bị viêm màng hoạt dịch, bởi vì bao hoạt dịch chỉ tồn tại ở nhóm khớp động. Những khớp dễ bị viêm bao hoạt dịch nhất bao gồm:

• Viêm màng hoạt dịch khớp vai.

• Viêm màng hoạt dịch khớp cổ tay.

• Viêm màng hoạt dịch khớp ngón tay.

• Viêm màng hoạt dịch khớp háng.

• Viêm màng hoạt dịch khớp cổ chân.

Vị trí của màng hoạt dịch trên cấu trúc khớp

Dấu hiệu, triệu chứng viêm màng hoạt dịch

Bệnh viêm màng hoạt dịch khởi phát không chỉ gây ra những thay đổi ngay tại khớp, mà còn dẫn đến một số vấn đề toàn thân, cụ thể như sau:

• Đau khớp từ nhẹ đến nặng.

• Phần mềm quanh khớp sưng tấy, ửng đỏ, sờ vào thấy ấm hoặc nóng ran.

• Khớp bị căng phồng và cứng nên rất khó cử động.

• Đôi khi khớp phát ra âm thanh răng rắc.

• Một số trường hợp sẽ bị sốt, nhất là vào buổi chiều tối.

Các triệu chứng và dấu hiệu viêm màng hoạt dịch ở mỗi khớp có thể không hoàn toàn giống nhau, nhưng hầu hết đều sẽ có những biểu hiện cơ bản kể trên. Nếu nhận thấy những mô tả này giống với tình trạng hiện tại của bản thân, bạn hãy nhanh chóng đến bệnh viện thăm khám để biết chính xác bao hoạt dịch bị viêm hay không, từ đó kịp thời chữa trị, tránh biến chứng làm ảnh hưởng hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Nguyên nhân gây viêm màng hoạt dịch

Bao hoạt dịch bị viêm do nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng ảnh hưởng rõ rệt nhất phải kể đến những tác nhân dưới đây:  

Bệnh viêm khớp tự miễn

Theo các chuyên gia, khi hệ miễn dịch bị rối loạn, cơ thể sẽ nhận định cấu trúc màng hoạt dịch là cấu trúc của màng vi khuẩn hoặc protein có cấu trúc lạ nên sản sinh ra chất gây viêm (TNF-α, interleukin 1, interleukin 6, interferon gamma...) và các tự kháng thể tấn công màng hoạt dịch, khởi phát quá trình viêm làm giảm chất lượng dịch khớp.

Viêm khớp dạng thấp là nguyên nhân hàng đầu gây viêm màng hoạt dịch

Đây là cơ chế sinh bệnh viêm khớp tự miễn, điển hình là viêm khớp dạng thấp, viêm khớp phản ứng, Lupus ban đỏ, viêm khớp vảy nến…  Và viêm màng hoạt dịch là vấn đề chính của nhóm bệnh viêm khớp tự miễn này vì đây là nơi đầu tiên phải hứng chịu hậu quả từ sự nỗi loạn của hệ miễn dịch. 

Tìm hiểu thêm: Viêm khớp do bệnh tự miễn - hậu quả khi cơ thể chống lại chính mình

Chấn thương khớp

Tổn thương ở những phần khác nhau nằm trong cấu trúc khớp đều có thể ảnh hưởng đến bao hoạt dịch. Thông thường, viêm bao hoạt dịch là hậu quả của những chấn thương khớp như rách sụn khớp, bong gân, rách dây chằng…

Viêm bao hoạt dịch ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe xương khớp. Từ màng hoạt dịch, các yếu tố gây viêm sẽ xâm nhập và tấn công vào sụn khớp, xương dưới sụn, để lại nhiều di chứng nặng nề cho khớp. Vì vậy, để bảo vệ khớp, chúng ta cần tìm được cách kiểm soát, không cho quá trình viêm bùng phát.

Những đối tượng có nguy cơ cao mắc viêm màng hoạt dịch?

Rủi ro bao hoạt dịch bị viêm “chia đều” cho tất cả mọi người, nhưng dựa vào nguyên nhân thì có thể nhận thấy, những trường hợp dưới đây là có nguy cơ cao hơn cả:

• Người lớn tuổi (từ 50 trở lên).

• Người mắc các bệnh khớp tự miễn, nhất là viêm khớp dạng thấp.

Người lớn tuổi có nguy cơ viêm màng hoạt dịch và các bệnh xương khớp cao hơn người trẻ

Viêm màng hoạt dịch có nguy hiểm không?

Bệnh tật nào cũng tiềm ẩn những mối nguy hiểm nhất định. Đối với viêm bao hoạt dịch, nếu không điều trị kịp thời và đúng cách, người bệnh sẽ bị cảm giác đau nhức “dày vò” sớm tối, khiến cả sức khỏe và tinh thần đi xuống.

Tình trạng này tiếp diễn trong nhiều năm có thể dần dần tiêu hủy sụn và xương của khớp, dẫn đến đau mãn tính và biến dạng khớp. Dù không nguy hại đến tính mạng, nhưng việc không thể cử động khớp, không thể làm việc và sinh hoạt như bình thường cũng đủ “giết chết” tâm hồn người bệnh (có thể gây trầm cảm).

Trường hợp đủ khả năng kinh tế, bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật để phục hồi chức năng cho khớp. Ngược lại, trường hợp khó khăn về tài chính, nguy cơ phải “làm bạn” với chiếc xe lăn, nạng chống suốt phần đời còn lại là rất cao.

Từ những hậu quả khôn lường mà người bệnh phải gánh chịu, viêm màng hoạt dịch nguy hiểm hay không chắc hẳn bạn đã có được câu trả lời thỏa đáng nhất. Căn bệnh này không kiêng dè một ai, thế nên ngay cả khi xương khớp còn khỏe mạnh, bạn cũng đừng chủ quan nhé!

Khi nào người viêm màng hoạt dịch cần đến gặp bác sĩ?

Triệu chứng đầu tiên và dễ nhận biết nhất của hầu hết các bệnh lý xương khớp đó là đau nhức khớp. Ở giai đoạn đầu, cảm giác này chưa thật sự rõ ràng, người bệnh viêm màng hoạt dịch không gặp trở ngại nào đáng kể trong việc vận động.

Thế nhưng, khớp đau nhức bất thường dù không phải là do viêm bao hoạt dịch thì cũng ngầm cảnh báo cho chúng ta biết một tình trạng khẩn cấp nào đó. Vì thế, bác sĩ chuyên khoa xương khớp khuyên nên đến bệnh viện thăm khám khi khớp bị đau kéo dài suốt 1 tuần. 

Trao đổi với bác sĩ ngay khi nhận thấy cơn đau xuất hiện bất thường ở khớp

Nếu nhận thấy dấu hiệu đáng nghi ở khớp, ngay lúc này, bạn có thể gọi đến Hotline 1800 556 889 để chia sẻ trực tiếp với chuyên gia của JEX thế hệ mới. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, chúng tôi sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc liên quan đến tình trạng xương khớp một cách nhanh nhất.

Phương pháp chẩn đoán viêm màng hoạt dịch

Trước tiên, bác sĩ sẽ dựa vào các biểu hiện lâm sàng ở các khớp như nóng, đỏ và sưng để chẩn đoán bệnh. Tiếp đó, bác sĩ sẽ dùng tay ấn trực tiếp vào khớp để kiểm tra xem dịch nhầy có tích tụ hoặc gia tăng quá mức ở bao hoạt dịch không. Sau khi hoàn thanh 2 bước thăm khám thủ công này, bác sĩ áp dụng các kỹ thuật chẩn đoán tiên tiến sau:

• Xét nghiệm dịch khớp

Bác sĩ sử dụng một cây kim mỏng để rút một lượng nhỏ chất lỏng tại khớp nghi ngờ viêm để làm xét nghiệm. Dựa vào chất lượng dịch khớp (độ nhớt và màu sắc), bác sĩ sẽ đánh giá được mức độ viêm ở bao hoạt dịch. 

Thông thường, người bệnh sẽ được gây tê cục bộ trước khi hút dịch khớp. Và xét nghiệm này chỉ mất khoảng 30 phút để hoàn tất các thủ tục.

• Phân tích hình ảnh

Chụp X-quang, chụp CT hay cộng hưởng từ MRI cũng được chỉ định thực hiện khi chuẩn đoán bệnh viêm màng hoạt dịch, nhằm xác định chính xác nguyên nhân gây ra cơn đau là do bao hoạt dịch bị viêm hay do tổn thương ở xương và các phần mềm khác như gân và dây chằng.

Cách điều trị viêm màng hoạt dịch

Mục tiêu chính của điều trị viêm bao hoạt dịch là giảm nhẹ các triệu chứng và bảo tồn khớp, trong đó làm suy yếu hoạt động của các yếu tố gây viêm là trọng tâm. Tùy vào giai đoạn phát triển và phạm vi ảnh hưởng của bệnh, bác sĩ sẽ xây dựng phác đồ phù hợp dựa trên các chỉ định cụ thể, đó là :

Điều trị bằng thuốc

Dùng thuốc giảm đau, chống viêm là phương pháp điều trị áp dụng cho mọi bệnh nhân viêm màng hoạt dịch. Cảm giác đau nhức, khó chịu sẽ thuyên giảm rõ rệt nhờ uống hoặc tiêm các loại thuốc này.

Lưu ý: Thuốc giảm đau có thể tác động xấu đến dạ dày, gan, thận và thậm chí làm tổn hại sụn khớp nếu sử dụng liều lượng cao và kéo dài. Hãy chắc chắn, bạn luôn tuân thủ kê đơn và hướng dẫn của bác sĩ trong mọi tình huống đối với thuốc giảm đau, chống viêm.

Vật lý trị liệu

Các bài tập vật lý trị giúp cải thiện chức năng khớp và tăng cường độ chắc khỏe cho cơ bắp. Hơn nữa, chúng cũng hỗ trợ quản lý cơn đau và giảm viêm màng hoạt dịch rất tốt. 

Tiến hành vật lý trị liệu tăng khả năng vận động và sức mạnh cơ bắp cho khớp bị viêm màng hoạt dịch

Khi tập luyện, bạn nhớ giữ nhịp độ đúng như chương trình bác sĩ đã hướng dẫn. Tuyệt đối không tập quá sức hoặc thay đổi bài tập khi chưa được sự đồng ý của bác sĩ vì điều này có thể làm tăng tình trạng viêm.

Chăm sóc tại nhà, bổ sung dưỡng chất chuyên biệt

Song song với việc dùng thuốc giảm đau và tập vật lý trị liệu, bạn nên nghỉ ngơi, tránh vận động nặng để màng hoạt dịch có điều kiện thuận lợi để phục hồi. Bạn có thể chườm đá để làm dịu cơn đau và giảm sưng khớp.

Một chế độ ăn uống cân bằng, cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho xương khớp cũng được bác sĩ khuyến khích. Tất nhiên, sản phẩm hội tụ khả năng hỗ trợ kiểm soát viêm và tái tạo sụn khớp như JEX thế hệ mới là “món ăn” không thể thiếu của người bị viêm màng hoạt dịch nói riêng và viêm khớp nói chung.

JEX thế hệ mới – sản phẩm được sản xuất dựa trên công nghệ sinh học phân tử hiện đại của Mỹ, chứa những hoạt chất hỗ trợ chăm sóc xương khớp chuyên biệt, bao gồm Eggshell Membrane, Collagen Type 2 không biến tính, Collagen Peptide, Turmeric Root, Chondroitin Sulfate… Các dưỡng chất này khi hấp thụ vào cơ thể sẽ giúp hỗ trợ ngăn sản sinh các chất gây viêm và tự kháng thể “tấn công” màng hoạt dịch, đồng thời cải thiện chất lượng dịch khớp hiệu quả.

Bên cạnh đó, các tinh chất trong JEX thế hệ mới còn là nguồn nguyên liệu thiết yếu hỗ trợ cho chu trình phục hồi và tái tạo sụn, xương dưới sụn. Nhờ đó, đảm bảo được chức năng của màng hoạt dịch và duy trì xương khớp chắc khỏe, làm chậm quá trình thoái hóa khớp.

Bộ dưỡng chất chuyên biệt trong JEX thế hệ mới giúp hỗ trợ ức chế yếu tố viêm, bảo vệ màng hoạt dịch, nâng cao chất lượng dịch khớp

Chọc hút dịch nhờn 

Nếu bao hoạt dịch bị viêm có xu hướng nhiễm trùng hoặc hạn chế cử động khớp, bác sĩ có thể tiến hành chọc hút để đưa phần dịch bị hư ra ngoài. Chọc hút dịch nhiều lần có thể gây tổn thương phần mềm quanh khớp nên bác sĩ sẽ ngưng chỉ định này dù tình trạng bệnh không thuyên giảm.

Điều trị bằng phẫu thuật

Một khi bệnh chuyển biến nặng, không đáp ứng với các phương pháp điều trị bảo tồn, bác sĩ bắt buộc phải tiến hành phẫu thuật để cắt bỏ phần bao hoạt dịch đã hư hỏng. Phương pháp phẫu thuật màng hoạt dịch được thực hiện bằng công nghệ nội soi, nên vết thương sẽ mau chóng lành lại.

Các phương pháp phòng ngừa viêm màng hoạt dịch khớp

Việc phòng ngừa bệnh viêm màng hoạt dịch là một thử thách lớn bởi rất khó để kiểm soát hoàn toàn các nguyên nhân và yếu tố gây viêm. Dẫu vậy, bạn hãy tin rằng, luôn có cách giải quyết cho mọi vấn đề. Chỉ cần bạn làm tốt những điều dưới đây sẽ giúp giảm thiểu tối đa nguy cơ mắc phải căn bệnh này: 

• Tập thể dục thích hợp để tăng cường độ dẻo dai cho khớp mỗi ngày.

• Không nên giữ một tư thế quá lâu, nên đi lại nhẹ nhang sau mỗi 20 phút để khớp được thư giãn.

• Nếu làm công việc đòi hỏi cử động lặp đi lặp lại, bạn nên nghỉ ngơi giữa giờ để tránh gây áp lực quá mức lên khớp.

• Sử dụng đồ bảo hộ đầu gối, khuỷu tay, ngón tay, mắt cá chân… khi chơi thể thao.

• Ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, tăng cường rau củ quả và hạn chế thực phẩm nhiều đường, nhiều dầu mỡ và purine.

• Giữ vóc dáng cân đối (thừa cân nên giảm cân) để giảm áp lực cho khớp.

• Trao đổi với bác sĩ ngay khi phát hiện khớp xương đột nhiên bị đau nhức.

Và một điều vô cùng quan trọng đó là bổ sung dưỡng chất thiên nhiên có tác dụng bảo vệ màng hoạt dịch thông qua việc ức chế sản sinh các chất gây viêm. 

Viêm bao hoạt dịch là bệnh lý không thể xem thường, nó có thể hủy hoại khớp khiến bạn mất tự chủ bản thân. Chính vì thế, cùng với việc vận động đúng cách, bạn nên có kế hoạch chăm sóc khớp khoa học như bổ sung dưỡng chất chuyên biệt có trong JEX thế hệ mới, quản lý bản thân và thăm khám sức khỏe định kỳ.