Bị gai cột sống nên và không nên ăn gì?

Lựa chọn những thực phẩm tốt cho xương khớp giúp giảm bớt cơn đau cho khi bị gai đốt sống

Vai trò của dinh dưỡng trong phòng và cải thiện gai cột sống

Chúng ta đều biết rõ rằng, chế độ dinh dưỡng cân bằng và đầy đủ là cơ sở quan trọng để xây dựng nền tảng sức khỏe vững chắc. Do đó, việc cân nhắc cẩn thận gai cột sống nên ăn gì sẽ giúp bạn lựa chọn ra loại thực phẩm phù hợp để cung cấp được những dưỡng chất thiết yếu cho sự phát triển của hệ xương khớp, hỗ trợ điều trị gai cột sống tốt hơn. 

Thiết kế thực đơn ăn uống hợp lý theo nguyên tắc vàng là “cân bằng và đầy đủ” chất dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất cùng với thói quen tập thể dục điều độ và giữ cân nặng ổn định với chỉ số BMI luôn ở mức 18.5 - 24.9 sẽ giúp ổn định cấu trúc cột sống và tăng khả năng hồi phục tổn thương.

Bên cạnh nguồn dưỡng chất cơ thể hấp thụ được từ thực phẩm, bạn có thể chủ động bổ sung tinh chất chuyên biệt, có tác dụng nuôi dưỡng và bảo vệ tế bào sụn, xương dưới sụn từ bên trong, từ đó nâng cao hiệu quả điều trị gai cột sống nói riêng và bệnh lý xương khớp nói chung.

Bệnh gai cột sống nên ăn gì?

Đối với người đang gặp vấn đề về xương khớp nên thay đổi thói quen “ăn những gì mình thích” thành “ăn những gì cơ thể cần”. Và những loại thực phẩm mà bạn cần khi bị gai cột sống đó là:

Nhóm thực phẩm giàu canxi

Canxi là khoáng chất không thể thiếu đối với sự hình thành và phát triển của xương trong suốt cuộc đời. Việc cung cấp đủ canxi sẽ đảm bảo mật độ khoáng xương giúp thúc đẩy quá trình chữa lành tổn thương, nhờ đó hỗ trợ chữa trị gai cột sống và ngăn ngừa bệnh loãng xương.

Bạn có thể tìm thấy nguồn canxi dồi dào trong các loại thực phẩm phổ biến là cá hồi, cá mòi, đậu phụ, cải xoăn, cải ngọt, sữa và chế phẩm từ sữa như sữa chua, phô mai… Nếu bạn đang băn khoăn bệnh gai cột sống nên ăn gì thì những món ngon chế biến từ nhóm thực phẩm giàu canxi là gợi ý đầu tiên.

Nhóm thực phẩm giàu vitamin C, D, K, B12

Tiếp đó là các nhóm thực phẩm chứa nhiều vitamin, đặc biệt là vitamin C, D, K và B12, cụ thể:

• Vitamin C 

Vitamin C đóng vai trò như một chất chống oxy hóa, thúc đẩy cơ chế tự chữa lành tổn thương của đĩa đệm, cơ, gân và dây chằng giữ cho các đốt sống chắc khỏe. Những trái cây mọng nước như dâu tây, kiwi, cam, quýt, bưởi và một số loại rau củ quen thuộc như cà chua, ớt đỏ, ớt xanh và khoai lang... là nhóm thực phẩm giàu vitamin C mà bạn nên thêm vào khẩu phần dinh dưỡng chăm sóc xương khớp.

• Vitamin D

Nếu không có đủ vitamin D, xương có thể trở nên mỏng, giòn và dễ biến dạng. Vì vậy, đối với trường hợp xương đang chịu tổn thương do bệnh gai cột sống thì càng nên chú trọng tăng cường vitamin D thông qua các loại thực phẩm như cá hồi, tôm, hàu, lòng đỏ trứng, ngũ cốc, nấm... 

• Vitamin K

Vitamin K hoạt động như trạm điều phối canxi đến xương, góp phần phòng tránh thiếu canxi gây loãng xương hoặc thừa canxi dẫn đến hiện tượng lắng đọng canxi tạo thành gai xương. Vì lý do này, việc nạp đủ vitamin K cho cơ thể là rất cần thiết để cột sống và khung xương chắc khỏe hơn. Và những thực phẩm chứa hàm lượng vitamin K cao phải kể đến là sữa đậu nành, phô mai và các loại rau xanh như rau bina, cải xoăn và bông cải xanh...

• Vitamin B12

Vitamin B12 tham gia vào quá trình hình thành tế bào xương và tế bào hồng cầu trong tủy xương. Chính vì thế, những thực phẩm giàu vitamin B12 như thịt gà, thịt bò, gan động vật, nghêu, men dinh dưỡng, sữa chua, … là đề xuất cho những ai đang tìm hiểu gai cột sống nên ăn gì .

Nhóm thực phẩm giàu vitamin B12 góp phần tăng cường sức mạnh cho cột sống

Nhóm thực phẩm giàu magiê

Magiê là khoáng chất cần thiết cho hơn 300 phản ứng sinh hóa trong cơ thể. Nếu lượng magiê trong máu thiếu, magiê có trong xương sẽ tự động bị “rút đi”.

Trong khi đó, khoáng chất này giúp thư giãn cơ và tăng cường sức mạnh cho cột sống, nếu thiếu magiê sẽ làm tăng nguy cơ mắc phải các vấn đề về đau lưng và khiến cho tình trạng gai cột sống trở nên trầm trọng hơn. Đây là lý do để người bị gai cột sống luôn phải nhớ thêm những thực phẩm có nhiều magiê như quả bơ, chuối, quả hạch, hạt bí ngô, rong biển và sô cô la đen… vào bữa ăn hàng ngày.

Nhóm thực phẩm giàu sắt

Sắt không phải là chất dinh dưỡng liên quan trực tiếp đến sức khỏe của xương, nhưng nó góp phần xây dựng các hệ thống và mô khác, hỗ trợ sự phát triển của xương. Hơn nữa, sắt cũng là một thành phần trong hemoglobin (HgB) và myoglobin - hai protein chịu trách nhiệm cung cấp oxy đi khắp cơ thể, bao gồm cả các mô hỗ trợ cột sống.

Bởi vậy, bạn không nên “lãng quên” sắt trong quá trình chăm sóc và củng cố thêm sự chắc khỏe của xương khớp. Khoáng chất này được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm thân thuộc, chẳng hạn: mật ong, khoai tây, củ cải đường, bột ca cao, cà chua, hạt mè...

Nhóm thực phẩm giàu protein

Protein là dưỡng chất chính giúp duy trì cấu trúc và sửa chữa những thương tổn ở xương, sụn và các mô mềm. Vậy nên, bạn hãy thêm vào giỏ hàng những loại thực phẩm cung cấp hàm lượng protein cao như thịt ức gà, thịt cừu, bí đỏ, măng tây, đậu que, rau muống, mơ khô, chanh dây... nếu đang cân nhắc bệnh gai cột sống nên ăn gì nhé!

2.6 Nhóm thực phẩm giàu omega 3 

Gai cột sống khiến người bệnh phải chịu đựng cảm giác đau nhức, căng cứng cơ và gặp khó khăn trong việc cử động. Omega-3 với tác dụng hỗ trợ giảm viêm, góp phần giảm nhẹ cơn đau và hiện tượng căng cứng cột sống cho người bệnh.

Vậy còn do dự gì nữa, lấp đầy tủ lạnh của bạn bằng nhóm thực phẩm giàu chất béo omega 3 bao gồm các loại cá béo, trứng cá muối, hạt lanh, đậu hà lan, hạt chia, quả óc chó… để phần nào làm vơi nhẹ đi cơn đau nhức âm ỉ do gai cột sống gây ra.

Cùng với việc tăng cường những thực phẩm chứa các dưỡng chất tốt cho xương khớp, bạn nên chủ động bổ sung thêm sản phẩm có khả năng nuôi dưỡng sụn, xương dưới sụn trực tiếp từ bên trong như JEX thế hệ mới. Thành phần từ thiên nhiên có trong sản phẩm sẽ ngay lập tức đến mô liên kết tại sụn, kích thích tế bào sụn tổng hợp những nguyên liệu cần thiết (chất căn bản) cho quá trình tái tạo sụn và xương dưới sụn, giúp ổn định cấu trúc và tăng độ dẻo dai cho cột sống, từ đó hỗ trợ giảm đau và cải thiện vận động cho người bị gai cột sống.

Quan trọng hơn, những dưỡng chất mà JEX thế hệ mới cung cấp như Eggshell Membrane, Collagen Type 2, Collagen Peptide, Turmeric Root, Chondroitin Sulfate… có khả năng đặc biệt đó là hỗ trợ kiểm soát phản ứng viêm, ngăn chặn bệnh lý thoái hóa cột sống tiến triển nặng.

Việc dừng hoặc làm chậm thoái hóa cột sống chính là yếu tố quyết định trong việc điều trị cũng như giảm nhẹ tác động của gai xương lên cột sống và các mô liên quan, giúp người bệnh có thể sinh hoạt và làm việc bình thường.

Bộ dưỡng chất chuyên biệt trong JEX thế hệ mới giúp làm chậm thoái hóa cột sống, ngăn chặn gai xương phát triển, ảnh hưởng xấu đến khả năng vận động của người bệnh

Bệnh gai cột sống không nên ăn gì?

Khi bị gai cột sống hay bất kì tổn thương nào ở xương khớp, người bệnh nên chú ý “kiêng khem” một số loại thực phẩm dưới đây: 

• Tránh thực phẩm nhiều dầu mỡ: dầu mỡ làm tăng nguy cơ thừa cân béo phì. Khi cân nặng vượt chuẩn sẽ gia tăng áp lực lên xương khớp, khiến cho tình trạng gai đốt sống thêm nghiêm trọng và cơn đau lưng cũng trở nên dữ dội hơn. (Bạn nên duy trì cân nặng hợp lý, sao cho chỉ số khối cơ thể BMI luôn ở mức từ 18,5 - 24,9. Cách tính chỉ số BMI = Cân nặng/ [(Chiều cao)x2]. Trong đó, chiều cao tính bằng m và cân nặng tính bằng kg.)

• Tránh thực phẩm nhiều muối: Natri có trong muối ăn làm tăng bài tiết canxi qua nước tiểu trước khi được cơ thể hấp thụ. Không những thế, sở thích “ăn mặn” cũng là nguyên nhân khiến bạn dễ tăng cân.

• Tránh đồ uống chứa chất kích thích: Các thức uống chứa chất kích thích như rượu bia, coca, cà phê, trà… cản trở cơ thể hấp thụ vitamin và khoáng chất, thế nên người bệnh gai cột sống cần xóa tên nhóm đồ uống này khỏi thực đơn dinh dưỡng của mình.

Thực đơn của bệnh nhân gai cột sống nói không với đồ uống chứa chất kích thích bởi chúng làm giảm khả năng phục hồi tổn thương xương khớp

Lưu ý: Mặc dù không phải là thực phẩm, nhưng nhiều người đang sử dụng và coi thuốc lá như một “món ăn tinh thần” nhất thiết phải có để “nạp năng lượng”  hàng ngày mà không biết rằng, thuốc lá vừa là tác nhân làm tăng cơn đau lưng và vừa là rào cản của quá trình phục hồi, tái tạo xương và mô sụn. Bởi thế, trong lời giải đáp cho câu hỏi gai cột sống không nên ăn gì? chúng tôi đã cố ý “kêu tên” thuốc lá để mọi người biết được tác hại của loại “thực phẩm gây nghiện” này.

Lời khuyên dành cho người gai cột sống

Song song với chế độ dinh dưỡng hợp lý, khi bị gai cột sống, bạn nên quan tâm nhiều hơn đến các yếu tố sau:

• Tập thể dục, thể thao điều độ để tăng cường sức mạnh cho cột sống. Nhưng, người bệnh đang điều trị gai cột sống cần một chương trình tập luyện bài bản với bài tập và cường độ luyện tập do bác sĩ trực tiếp chỉ định.

• Hạn chế vận động mạnh và mang vác đồ nặng (trên 3kg) để tránh tạo thêm áp lực lên cột sống. Tốt nhất, bạn nên tìm sự hỗ trợ của những người xung quanh hoặc máy móc khi cần di chuyển đồ vật có trọng lượng lớn.

• Làm việc, nghỉ ngơi đúng tư thế (ngồi thẳng lưng, không đứng hoặc ngồi một chỗ nhiều giờ đồng hồ, không nằm ngủ tư thế con tôm…).

• Thăm khám định kỳ để kiểm soát sát sao tiến triển của bệnh lý, kịp thời điều chỉnh kế hoạch điều trị, ngăn ngừa biến chứng khi bệnh chuyển nặng.

Kiểm tra định kỳ để bác sĩ kiểm soát tình trạng bệnh lý, kịp thời đưa ra giải pháp điều trị thích hợp khi bệnh chuyển xấu

Gai cột sống là tổn thương xương khớp phổ biến, có thể xảy ra ở cả người lớn và người trẻ tuổi. Bệnh không thể chữa khỏi dứt điểm, nhưng nếu bạn áp dụng chế độ dinh dưỡng hợp lý dựa trên những kiến thức gai cột sống nên ăn gì, gai cột sống kiêng ăn gì ở trên, kết hợp thói quen vận động, nghỉ ngơi khoa học và chủ động bổ sung tinh chất chăm sóc xương khớp chuyên biệt sẽ giúp tối ưu kết quả điều trị, kiểm soát tốt biến chứng gai cột sống.